● Rối lòng 

Tiêu hóa tự rối do khó ở tại dạ dày (viêm loét, trào ngược...), đại tràng (viêm đại tràng, đại tràng kích thích...), viêm tụy, bất dung nạp (lactose, gluten...), mất cân bằng hệ khuẩn ruột...

● Họa vào từ miệng

Tuy vậy, rối ren tiêu hóa phần nhiều do “mắc lỡm” những thứ  cho vào miệng hơn là bất ổn  nội bộ. Đây cũng là nguồn cơn của mùa vụ xộc xệch gan ruột  cuối năm. Tất nhiên, bộ lòng đã rối mà còn dẫn xác vào trận đồ rượu thịt, hết Noel rồi tới tất niên, đến tân niên, thì còn gì để nói...

● Khó tiêu toàn tập

Người ta thường gọi gộp các món làm rối tiêu hóa là “khó tiêu”, mặc dù lắm thứ trót lọt vẫn tay tổ chọc người chột bụng. Danh sách chột bụng đã được cầu chứng gồm đồ sống (thịt tái, gỏi sống, nem thính...), đồ béo ( mỡ dầu, chiên rán), sữa, phô mai, cà phê, bia rượu, sorbitol (kẹo cao su, đường ăn kiêng), fructose (đường quả trái cây)...Chưa dứt, còn phải kể  một nhánh khó tiêu theo thể thức mà dân gian gọi là đầy hơi, “sình bụng” (đậu, bắp cải, cần tây, hành tây, húng quế, mận, chuối, nho khô...).

● Và ngộ độc

Rối còn may, tiêu hóa còn bị đầu độc lu bù, đó mới xứng là loạn. Quanh năm, chúng ta ngộ độc từ đồ  ôi thiu, nhiễm mốc (aspergillus/aflatoxin, penicillium ...), nhiễm khuẩn (tụ cầu vàng, salmonella, rotavirus. E.coli...), hóa chất (hàn the, formaldehyde ...). 

● Rượu bia gây rối tiêu hóa, sao cuối năm mới làm chuyện ấy?

Nhiều nam tử hán hẳn “bất bình” việc xếp bia rượu vào hạng gây rối bụng dạ. Người ta còn uống cồn rượu trị đi chảy kia mà? Số là rượu vào làm biến đổi pH dạ dày, trôi men tiêu hóa, chọc ngoáy tiến trình hấp thụ thức ăn. “Cho chó ăn chè” là triệu chứng rối loạn tiêu hóa, còn ai vào đây nữa?

● Rối vì lộn nhịp 

Thật ra, không bệnh tật gì, cũng không dại miệng chi, tiêu hóa vẫn rối đùng đùng do bị đảo lộn nhịp ăn uống.  Đến giờ mà bỏ ăn, dịch vị và dịch tụy không có  việc làm, quay sang “thịt” dạ dày trống. Chưa đến bữa đã ăn, dịch tiêu hóa chưa sẵn sàng, thức ăn ôi thiu ngay trên chuyền. Cuối năm, rối loạn tiêu hóa rộ lên có phần của nạn sai nhịp nhầm phách ăn uống là vậy.

● Cái nhìn khác đau bụng-đi chảy

Đau bụng/đi chảy, nôn /buồn nôn, thường bị coi là dấu hiệu của  cơn bối rối tiêu hóa nặng.Trong khi, rõ đây là hành động cực tỉnh, nhằm tống thải của nợ ra ngoài. Hiểu chuyện, sẽ giúp tránh sai lầm nhiều người hay mắc  là hùng hổ chặn dưới, chặn trên, xem việc quất đường ruột cho đơ ra, hết đi ngoài, là thành công, hết rối tiêu hóa. Sách bảo, cách giải quyết chột bụng tốt nhất là đừng ...để bụng ,tháo được bao nhiều thì tháo, dứt nợ là thoát nạn.

● Ngã ở đâu đứng dậy ở đó

Tuy phiền nhưng đa phần rối loạn tiêu hóa nhẹ, xử lý cơ bản là ổn. Ngã ở đâu đứng dậy ở đó, cái hay là người ta có thể bình ổn lại tiêu hóa bằng chính món ăn  vào. 

- Nước là đội cứu hộ đầu tiên. Hãy uống đủ nước, bởi nước giúp trung hòa axit dạ dày, đẩy trôi hỗn độn xuống ruột,  hỗ trợ đào thải và ăn tiền là chống táo bón. 

- Hạn chế chất béo, kể cả béo từ sữa, hiển nhiên, nên thay bằng thịt trắng (gà, cá). 

- Gừng là cao nhân xử  đủ từ sình bụng đến dư axit dạ dày. Tách trà gừng nóng, tí lát gừng tươi pha mật ong, thường đủ vỗ yên các ca rối lòng nhẹ.

- Sữa chua giúp gửi một lượng lớn lợi khuẩn đến đường ruột giành lại “công đạo”, đặc biệt với chứng rối loạn sau dùng kháng sinh. 

- Bên này chiến tuyến với bắp cải, đậu đỏ, đậu đen; những món chống no hơi, đầy bụng hữu hiệu là trà bạc hà, nước ép cà rốt, nước chanh tươi, rượu táo, giấm táo...

- Đừng quên hỗ trợ vòng ngoài, nhỏ mà có võ như xoa bóp, chườm nóng bụng, thượng vị.

- Ăn chín uống sôi. Tránh phá vỡ nhịp ăn uống, chẳng đặng đừng nên dùng bữa bù càng sát bữa bỏ  càng tốt. Tập đi ngoài theo giờ cố định. Sau cùng, còn  “rượu tràn như suối” tiệc tùng cuối năm thì đừng hỏi tại sao cái bụng hại cái thân.