Trong Kinh Thánh, tháp Babel là cách lý giải vì sao loài người chúng ta giao tiếp bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Câu chuyện bắt đầu từ khi loài người, sau trận Đại hồng thủy 120 năm, tìm cách xây dựng một tòa tháp có nóc chạm tới… thiên đường. Họ vẫn còn sử dụng một ngôn ngữ chung, một tiếng nói chung.

Thượng Đế không mấy… mặn mà với điều này, bèn làm xáo trộn ngôn ngữ loài người, sau đó giải tán họ ra khắp mọi nơi. Từ đó trở đi, loài người không còn trao đổi được với nhau như trước, do đó không thể nào hợp tác cùng nhau để… “phạm thượng”.    

Tranh Xây tháp Babel, họa sĩ Hendrick van Cleef (TK16)

Hiện tại ngày nay dường như đã thay đổi: loài người như đang lật ngược quá trình xây cất xưa kia bằng cách xây nên một tháp Babel “số”, như để vươn tới thiên đường… số. 

Hàng tỉ người ngày nay truy cập Internet, đa số từ những quốc gia đang phát triển. Bối cảnh ngày nay cho thấy hơn một nửa nhân loại có thể thông thạo tương đối từ hai ngôn ngữ trở lên, trong đó tiếng Anh trở thành một ngôn ngữ chung để giao tiếp.

Dự đoán năm 2020, quá nửa internet sẽ lần đầu tiên cấu thành từ những ngôn ngữ ngoài tiếng Anh. Nói cách khác, tiếng Anh sẽ không còn là ngôn ngữ chủ đạo của Internet, mà là những ngôn ngữ bản địa có lượng người sử dụng đông đảo.

Thay đổi này có được bởi một trong những yêu cầu then chốt của thế giới online: con người muốn giải trí, được tiêu khiển bằng đủ loại nội dung từ khắp nơi, khắp các nền văn hóa. Netflix và Youtube cũng biết rõ điều này, giải thích cho sự gia tăng gần như chóng mặt lượng nội dung đang được bản địa hóa hàng ngày, hàng giờ. 

Dù là loạt phim truyền hình bằng tiếng Swahili hay một bộ phim tài liệu bằng tiếng Hindi, hay những vlog “hấp dẫn” bằng tiếng Việt, tất cả đều có thể vươn tới hàng trăm triệu khán giả trực tuyến, khi chúng được dịch sang ngôn ngữ bản địa (và vẫn phụ đề bằng tiếng Anh). Đây chính là Internet đang luôn thay đổi không ngừng.

Hệ quả của điều này: tiếng Anh sẽ mất vị trí thượng phong là ngôn ngữ chính trên Internet, có lẽ thay thế bằng tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Hoa. 

Khi ấy, ta có khi còn chẳng cần phải học hay hiểu một ngôn ngữ nào khác, khi dịch thuật trực tuyến sẽ còn tiến xa hơn. 

Có thể nhu cầu học ngoại ngữ cũng thay đổi theo chuyển dịch hết sức thú vị này.