Phản ứng phụ, tạm cho là nhiệt kế  của đáp ứng miễn dịch. Mũi 1, chỉ là trận công thủ tượng trưng, trong khi mũi 2 mới dùng đến binh hùng tướng mạnh, trong đó có mục tiêu sinh tạo kháng thể bền vững. Bởi vậy, lệ chung, phản ứng phụ có xu hướng nhiều và  nặng hơn sau mũi 2 so với mũi 1.

Nhiều người bị chộ nặng bởi cái bẫy “khen cho nó chết” kiểu này, khúc dạo đầu êm ru, đến mũi kế bò lê bò càng.

Có điều, chuyện này không ứng với tất cả  vaccine. Cụ thể, các vaccine dòng mRNA, như Pfizer, đặc biệt Moderna, hay dính nạn đầu xuôi đuôi kẹt kiểu này hơn cả.  Rất nhiều báo cáo về “cánh tay Moderna” xuất hiện sau mũi 2. 

Trong khi đó, các vaccine viral vector, lá cờ đầu AstraZeneca, lại chơi chiêu ngược. Trái hàng Mỹ, nhiều người tiêm vaccine Anh lại dính đòn gió, vật vã mũi 1, tưởng mũi 2 từ chết đến bị thương, hóa ra giơ cao đánh khẽ. Bổn hãng nhiều lần đăng đàn  khoe  hàng “liều 1 có tí rủi ro nhưng yên tâm với liều  2”, đặc biệt với phản ứng đông máu/giảm tiểu cầu (TTS).

Vì sao “người Anh” lại ngược xu thế  được vậy? Múa rìu qua mắt thợ, thử cân theo thân thủ mỗi loại.  Xét hiệu quả, AstraZeneca đạt 76% /mũi 1  và 82%/ mũi 2; Pfizer 52%/mũi 1 và 95%/mũi 2. Nhận ra ngay, thu hoạch từ mũi 2 của Pfizer nhảy vọt (43%), trong khi AstraZeneca là ( 6%). Chân chạy đầu xuất phát tốt nhưng kém tăng tốc vòng sau, trong khi tay thứ 2  ngựa về cuối khá tốt. Đồ Mỹ mạng Hỏa, hàng Anh mạng Kim, nên mới có sự khác biệt về phản ứng phụ giữa 2 mũi tiêm (?). Củng cố, người ta  còn nhận thấy kháng thể hai bên đều hao hụt, nhưng mức bay màu của Pfizer nhanh hơn AstraZeneca.

Như vậy, không tuyệt đối, những ai xài hàng mRNA nên chuẩn bị  tinh thần tăng 2 căng hơn tăng 1, và ngược lại với các nhãn hàng viral vector (các vaccine khác chưa có dữ liệu). Đây là tồn tại lành tính của các vaccine, không phải thứ này độc hơn thứ kia. Hiển nhiên chỉ bao quát, mỗi trường hợp đơn lẻ chuyện có thể khác.

Nhiều gạch đầu dòng bọc hậu. Đau mình nhức mẩy vừa mổ xẻ là so mũi 2 với mũi 1, không nói gì phản ứng của hãng này nhiều hơn hãng kia. Phản ứng phụ sau mũi 2 có thể nhiều hơn, nhưng không chắc nặng hơn và ngược lại. Thế nào thì có hơn thua, nhưng vẫn là những phản ứng phụ chấp nhận được và nhanh khỏi. 

Sau cùng, nhắc lại, phản ứng phụ không phải thang điểm của miễn dịch. Pfizer, Moderna mạnh vì gạo bạo vì tiền, không có nghĩa mấy mũi AstraZeneca  nước trong không có cá.

Sau cùng, tình huống phải đối mặt với mũi 2 sừng sỏ ra sao ngày sau thì làm thế nào? Đa phần ... trân mình chịu, chuẩn bị tinh thần và  hòm sẵn thuốc theo để dùng. Uống thuốc chần trước, thường lệ, được khuyến cáo không nên. Trong vài trường hợp, có chỉ dẫn bác sĩ, một ít can thiệp  có thể được tính.

Sau rốt, chuyện là cho phản ứng thông thường, riêng các phản vệ, việc chuẩn bị  phần  2 nhiều việc và nhiều cẩn thận hơn, trong đó dùng trước histamin chẳng hạn là khó tránh.