My Neighbor Totoro: Bộ phim chữa lành hoàn hảo của Studio Ghibli

Quên đi những drama căng não, những phản diện 'khét lẹt'. Có một kiệt tác của Studio Ghibli được mệnh danh là 'hoàn hảo' chỉ bằng những điều giản dị nhất.

Năm 2024, thế giới lại một lần nữa ngả mũ trước Hayao Miyazaki khi The Boy and the Heron mang về tượng vàng Oscar danh giá cho Studio Ghibli. Một chiến thắng huy hoàng, khẳng định vị thế của một huyền thoại sống.

Nhưng hôm nay chúng ta sẽ không nói về The Boy and the Heron, mà tìm về một chốn bình yên hơn, một nơi phép màu không đến từ những thế giới phức tạp, mà nảy mầm từ một trạm xe buýt trong mưa.

Đó chính là My Neighbor Totoro (1988) (tựa Việt: Hàng xóm của tôi là Totoro) - bộ phim mà nhiều người hâm mộ vẫn quả quyết rằng đây là tác phẩm hoàn hảo nhất của Studio Ghibli.

Hoàn hảo ở đây không có nghĩa là hoành tráng nhất, phức tạp nhất hay đoạt nhiều giải thưởng nhất. Cái hoàn hảo của Totoro nằm ở sự thuần khiết và cách nó cô đọng trọn vẹn tinh thần Ghibli vào 86 phút phim một cách không thể xuất sắc hơn.

My Neighbor Totoro: Kiệt tác hoàn hảo của studio Ghibli

Nếu bạn tóm tắt cốt truyện của Totoro chỉ với vài dòng thì đây là một câu chuyện thực sự tẻ nhạt: "À thì, đây là câu chuyện về hai chị em chuyển về vùng nông thôn, kết bạn với một sinh vật lông lá khổng lồ, và chờ mẹ của chúng xuất viện". Không có ác nhân âm mưu hủy diệt thế giới, không có nhiệm vụ giải cứu công chúa, thậm chí còn chẳng có một cuộc cãi vã ra hồn.

Xung đột lớn nhất trong phim là khi cô bé Mei đi lạc vì muốn tự mình mang bắp đến cho mẹ. Và phản diện đáng sợ nhất chính là nỗi lo lắng mơ hồ, vô hình về bệnh tình của người mẹ, một nỗi sợ rất thật mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể cảm nhận được.

Miyazaki đã làm một điều không tưởng khi tạo ra một bộ phim hấp dẫn tuyệt đối mà không cần đến những cú twist hay tình tiết siêu nhiên. Ông tin tưởng rằng bản thân trải nghiệm của tuổi thơ - sự tò mò khi khám phá một ngôi nhà cũ, niềm vui khi chạy chân trần trên cỏ, nỗi buồn khi nhớ mẹ - đã đủ sức mạnh để níu chân khán giả. Và ông đã đúng, đúng một cách ngoạn mục.

Totoro - nhân vật không chính thức, là một gã khổng lồ, một vị thần của khu rừng chỉ ngủ suốt ngày. Nhưng chỉ cần gầm lên một tiếng, cây long não đã mọc cao tít. Đứng chờ xe buýt dưới mưa với một vẻ mặt "bất cần đời".

Totoro không ban phát những bài học đạo lý sâu xa, không chỉ đường dẫn lối một cách rõ ràng. Ngài chỉ đơn giản là ở đó. Sự hiện diện của Totoro là một lời trấn an thầm lặng: "Đừng lo, thế giới này vẫn còn những điều tốt đẹp và kỳ diệu, dù cho các con có đang sợ hãi".

Ngài là hiện thân của tự nhiên - to lớn, bí ẩn, đôi khi đáng sợ nhưng về cơ bản là nhân từ và bao dung. Trong một thế giới hoạt hình đầy rẫy những người bạn đồng hành nói nhiều, Totoro trở thành một biểu tượng vĩ đại bằng cách... gần như không làm gì cả.

Ngày nay, hình ảnh của Totoro đã vượt ra khỏi khuôn khổ bộ phim. Từ logo của Studio Ghibli, những món đồ lưu niệm bán cháy hàng cho đến việc trở thành một phần của Công viên Ghibli ngoài đời thực, Totoro là một minh chứng cho việc một nhân vật không cần nói một lời nào vẫn có thể giao tiếp với cả thế giới.

Sức mạnh chữa lành vượt thời gian

Gần bốn thập kỷ đã trôi qua kể từ khi My Neighbor Totoro ra mắt, nhưng giá trị của nó dường như ngày càng tăng lên.

Trong một xã hội hiện đại quay cuồng với áp lực, lo âu và những thông tin tiêu cực, hành trình của Satsuki và Mei giống như một liều thuốc an thần. Xem phim là một trải nghiệm "thiền động".

Ta được mời gọi hãy chậm lại, hãy hít thở không khí trong lành của vùng nông thôn Nhật Bản, hãy lắng nghe tiếng mưa rơi và cảm nhận sự ấm áp của một cái ôm từ một sinh vật lông xù.

Sự kỳ diệu của Totoro không nằm ở những thế giới song song như Spirited Away hay những lâu đài bay như Howl's Moving Castle, mà nó nằm ngay trong thế giới của chúng ta, ẩn dưới gốc cây long não, trong những hạt bụi bồ hóng biết chạy, và trên chuyến xe buýt mèo rực rỡ. Phim nhắc nhở chúng ta rằng phép màu không phải là thứ gì đó xa vời, mà là khả năng nhìn thấy điều phi thường trong những thứ bình thường nhất.

The Boy and the Heron có thể là một tác phẩm phức tạp, sâu sắc, một lời tự sự đầy ẩn dụ của Miyazaki ở tuổi xế chiều. Nhưng My Neighbor Totoro lại là nhịp đập trái tim của Ghibli. Nó là bộ phim cô đọng nhất triết lý của hãng về tình yêu gia đình, sự kính trọng thiên nhiên, và niềm tin vào sự lương thiện nguyên bản của thế giới.

My Neighbor Totoro có thể không phải là bộ phim hay nhất theo các tiêu chí thông thường, nhưng nó chắc chắn là bộ phim lành nhất, ấm áp nhất, và theo một cách nào đó, là hoàn hảo nhất.

Bởi vì sau tất cả những cuộc phiêu lưu vĩ đại, đôi khi thứ chúng ta thực sự cần chỉ là một nơi trú ẩn an toàn, một cái bụng mềm mại để tựa vào, và niềm tin rằng sau cơn mưa, chuyến xe buýt chở đầy hy vọng sẽ đến.