Tượng sư tử biểu tượng Venice là hàng 'made in China'

Tượng đồng sư tử có cánh trấn giữ quảng trường Thánh Mark ở Venice - biểu tượng mà du khách nào cũng giơ máy ảnh chụp, nay được các nhà khoa học Ý 'khui' ra một bí mật: nó có xuất xứ từ Trung Quốc.

Nguyên bản của tượng đồng sư tử có cánh: giống hay khác biểu tượng Venice?

Theo The Guardian, trong nghiên cứu chuẩn bị đăng trên tạp chí Antiquity, nhóm của Đại học Padua đã phân tích đồng vị chì của mẫu kim loại từ tượng sư tử có cánh ở quảng trường Thánh Mark (St Mark's Square) ở Venice, Ý.

Kết quả cho thấy đồng dùng để đúc tượng sư tử (dài 4m, cao 2,2m) đến từ vùng hạ lưu sông Dương Tử, miền đông nam Trung Quốc. Nói cách khác, trước khi thành "linh vật" của vùng đất xinh đẹp Venice, khối đồng này từng là hàng xuất khẩu từ phương Đông, đã trải qua hành trình dài trên "con đường tơ lụa" huyền thoại tới châu Âu.

Không chỉ thế, hình dáng ban đầu của tượng còn gợi nhớ tới zhènmùshòu (trấn mộ thú) - loại linh thú có sừng trấn giữ lăng mộ thời nhà Đường (618-907).

Các nhà khoa học phát hiện tượng từng có sừng, tai dài, sau đó bị "cắt gọt" bớt để hóa thân thành sư tử Thánh Mark với cánh vươn lên trời như ta thấy hôm nay. Điều này cũng có thể lý giải được rằng vì sao tượng mang nhiều nét khác biệt về phong cách, so với kiến trúc địa phương.

Có một giả thuyết thú vị là tượng có thể đã được cha và chú của nhà thám hiểm Marco Polo "mang ké" về từ triều đình nhà Nguyên ở Khanbaliq (Bắc Kinh) trong một chuyến đi và sau đó được Venice chỉnh sửa để hợp gu với dân chúng châu Âu thời điểm đó.

Biểu tượng sư tử có cánh hiện diện khắp Venice: trên tòa nhà, đồng tiền và cả giải thưởng Sư tử vàng của Liên hoan phim Venice. Vậy mà lịch sử cụ thể của bức tượng này gần như là tấm màn bí ẩn, bởi chẳng ai chắc chắn nó xuất hiện tại Venice khi nào, ai đã chỉnh sửa lại, và lúc nào nó được đặt lên cột đá như hiện nay.

Trước đây, các học giả còn đoán tượng xuất xứ từ Lưỡng Hà, Ba Tư cổ hoặc Hy Lạp. Nhưng nghiên cứu mới cho thấy sự kết nối của Venice xưa kia - từng là một "ông trùm" thương mại có mạng lưới phủ khắp Á - Âu, trước khi khái niệm toàn cầu hóa ra đời.