Rộ clip cúng cô hồn khắp cõi mạng: người bảo vui, kẻ chê phản cảm

Trong nhiều clip ghi lại cảnh cúng rằm tháng bảy xuất hiện trên mạng xã hội, các 'cô hồn sống' lao vào giành giật, chen lấn, xô đẩy nhau. Thậm chí có nhóm người đánh nhau túi bụi khi giật đồ cúng.

Rằm tháng bảy âm lịch là dịp nhiều gia đình Việt thực hiện nghi thức cúng cô hồn - một phong tục lâu đời, nhằm bố thí cho những vong hồn không nơi nương tựa. Trước kia, mâm lễ thường chỉ có bánh kẹo, trái cây, mía… và sau khi gia chủ cúng xong, trẻ con trong xóm mới ùa tới "giật" lễ vật, vừa vui vừa tượng trưng cho sự chia sẻ.

Thế nhưng vài năm trở lại đây, hình ảnh quen thuộc ấy dần bị thay thế bởi những cảnh tượng phản cảm.

Cúng cô hồn: khi nét đẹp văn hóa bị biến tướng

Mới đây, một đoạn clip ghi lại cảnh hai thanh niên xông vào nhà cướp đồ cúng khi chủ chưa kịp thắp hương, khiến dân tình không khỏi bức xúc. Chưa dừng ở đó, một video khác ghi lại "đội quân giật cô hồn" chen lấn, thò tay qua cửa cạy lấy đồ. Hay một nhóm thanh niên ở Cà Mau còn lao vào đánh nhau giữa đường, nghi vì tranh giành đồ cúng… đã gây bức xúc mạnh mẽ trên mạng xã hội, khiến chính quyền phải vào cuộc xác minh.

Chủ nhà chưa kịp cúng bái thì "đội quân giật cô hồn" đã lao đến, không khác gì... ăn cướp.

Ngoài những bình luận "vui mà", "cúng cô hồn phải thế"... các lời nhận xét đa phần đều chung một cảm giác "cạn lời". Từ hành vi xông thẳng vào nhà, giật đồ lễ khi nhang chưa tàn, cho đến cảnh đánh nhau giữa phố... tất cả đã vượt xa ý nghĩa ban đầu của một nét đẹp văn hóa.

Nhiều người chua chát gọi đó là "cô hồn sống", là "ăn cướp trá hình" chứ không còn là nghi lễ tín ngưỡng nữa.

Nhóm thanh niên lao vào đánh nhau nghi mâu thuẫn từ việc giật đồ cúng.

Một số ý kiến cho rằng nguyên nhân không chỉ từ người "giật" mà còn từ chính sự thịnh soạn của các mâm cúng thời hiện đại. Khi lễ vật không dừng ở bánh kẹo, mà có cả tiền bạc, đồ đắt tiền... khiến mâm cúng dễ trở thành "miếng mồi" cho lòng tham.

Không ít netizen cũng thẳng thắn nhắc lại về ý nghĩa của việc cúng cô hồn vốn để làm phúc, thể hiện lòng từ bi. Tuy nhiên, khi biến tướng, giá trị ấy vô tình mất đi.

Có thể thấy, hành động mang tính chia sẻ xưa kia đã bị biến tướng thành cuộc tranh giành hỗn loạn, tiềm ẩn cả nguy cơ mất an ninh trật tự, chưa kể nguy hiểm tính mạng.

Để giữ gìn nét đẹp, nhiều người khuyên gia chủ có thể bày mâm lễ mang tính tượng trưng hơn; còn người nhận lộc nên đợi chủ nhà cúng xong mới lấy, tránh chen lấn, xô đẩy.

Một chút kiên nhẫn và tôn trọng có thể giúp phong tục này trở lại đúng ý nghĩa ban đầu: lan tỏa lòng nhân ái, thay vì trở thành hình ảnh "cô hồn sống" khiến cộng đồng ngán ngẩm mỗi mùa rằm tháng bảy.