Câu chuyện về họ nhà mụn ra sao?

Có từ 43-68 % thiếu nữ trong độ 12 đến 18 tuổi thường mang theo “những bông hoa nhỏ” trên mặt. Và ở độ tuổi sau đó, tình hình vẫn không khá khẩm gì hơn với một số người... Khởi đầu là những mụn nhỏ như trứng của con cá, nên mới  căn cứ vào hình hài mà đặt tên là mụn trứng cá. Ở mặt bạn này chúng mang nón màu đỏ, đó là trứng cá đỏ. Ở mặt bạn khác chúng “chơi” luôn nón trắng, ấy là "trứng cá" đã bị đám vi khuẩn tấn công, lập ấp, chiếm chỗ và đánh tan cả đội quân bạch cầu bảo vệ nơi đây. 

Xác của bạch cầu, các tế bào chết cùng với đám vi khuẩn tạo nên một cục mủ nhỏ, trồi lên như thách thức. Đó là mụn mủ. Mụn trồi lên, bạn thấy ngứa, dùng móng tay gãi, động tác này vô tình đã di chuyển vi khuẩn từ tay lên mặt làm nơi đó sưng tấy. Bạn tức khí lại bóp, nặn, ấn… từ một chút nhỏ nhú trên mặt da, nay nó phình ra, có hình hài của một trái núi. 

Khi trên mặt bạn xuất hiện một ổ vô số mụn  sống như hợp tác xã trong chứa cả bầy vi khuẩn cùng chất nhầy, máu, mủ tùm lum. Chúng đội da lên như  đống rơm, gây nhức như bị nhọt, ấy là mụn bọc. 

Lại có nhiều bạn đau khổ vì trên sống mũi, da mặt xuất hiện những mảnh vụn của mè đen mà bà con mình gọi là “mụn cám”. Mặt mà có “cám đen”, chả cần nó trồi lên, dù là “những  chấm hoa li ti” cũng làm các bạn  luôn luôn  sống trong tâm trạng thiếu tự tin không muốn cho ai ngắm dung nhan với cự li gần. Bạn ngứa mắt muốn tống khứ nó đi,  ít ngày sau chúng lại “nhảy dù” tới y xì như cũ. Vì có sự tăng tiết chất nhờn nên mụn trứng cá không chỉ  xuất hiện trên mặt. Chúng có thể mọc ở lưng, ngực gây ngứa ngáy, khó chịu.

Đi tìm thủ phạm

Với các bạn gái dậy thì, nội tiết chưa cân bằng, bạn nữ có kinh nhưng tuyến thượng thận lại “quậy” phá bèn tiết ra hơi nhiều testosterone, thế là da mặt bạn đang mịn màng nay  bỗng xì ra lũ mụn. Than thở với ba mẹ, các cụ hay bảo: lớn lên sẽ hết. Nhưng các bạn teen không đủ kiên nhẫn chờ "lớn lên" mà vội vã đi gặp bác sĩ da liễu hoặc “tự làm bác sĩ” với tay trần, cây nặn mụn.... Có bạn còn nghe xúi dại đến  mấy bà lang vườn mà cắt cứa, nặn máu “độc” toe toét để lại hậu quả hết cứu vãn nổi là những đám sẹo lõm còn kinh khủng lũ mụn. 

Mụn còn xuất hiện ở phụ nữ mang thai bởi hormone thai nghén làm cân bằng nội tiết bị chao đảo, thừa cơ testosterone sẽ tiết ra nhiều hơn làm tăng tiết chất nhờn ở tuyến bã và mụn cứ thế mà bùng lên trên da mặt. Chưa hết, đến giai đoạn tiền mãn kinh lại là chặng cuối của sự rối loạn nội tiết. Lúc này estrogen của buồng trứng suy giảm, testosterone lại tăng lên làm nhiều chị khốn khổ vì già rồi còn phải đi chữa mụn.

Nhưng  thủ phạm không chỉ có một tên mà còn tòng phạm? Đó là những kẻ  làm bít lỗ chân lông khiến tăng tiết chất nhờn. Nghi can số một trong đám này là nhóm thuốc corticoid bôi trên da hoặc uống. Khi bạn bị ngứa, bạn ra tiệm mua thuốc có cortisone về bôi, bôi xong là thấy dịu, nhưng ít hôm sau mặt bạn xì ra cả “hội đồng mụn”. 

Nghi can số hai mà các cô gái hay dính chấu nhất là mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, mua về không thử phản ứng, cứ thể bôi với hy vọng da sẽ đẹp hơn. Vài ngày sau xuất hiện dị ứng và đám mụn  núp dưới làn da , đẩy da bạn đang phẳng trở nên nhấp nhô, đầy màu sắc. Nhiều bạn bé cái lầm rằng mình phơi nắng sẽ làm cho chất nhờn bị khô và chúng không dám tái hồi gây mụn nữa. Sự thật là phơi nắng làm mạch trên da giãn , lỗ chân lông cũng rộng mở hơn, và  chất nhờn tiết ra “bạo” hơn. Thế là vừa bị tia cực tím “ăn” đen thui, vừa bị đám trứng cá  tiến quân lên mặt xôm tụ hơn.

Đừng mong đánh nhanh diệt gọn

Qủa là trong chất nhờn có acid béo, một chút đường, nên nhiều người cho rằng kiêng hai món đó sẽ hết mụn. Thực ra ăn kiêng không làm thủ phạm chính sợ. Dùng thuốc lợi gan mật chỉ giống như an ủi, lúc dịu, lúc phồng lên chứ không tận diệt được trứng cá. Các bác sĩ da liễu thường dùng Tretinoine hay peroxide. Một số bạn gái chữa mãi không hết thì phải dùng hormone chống lại testosterone. 

Có chuyện rất nhỏ cũng cần nhắc các bạn, là ngủ đủ cũng giúp cân bằng nội tiết và hạn chế mụn, nhưng nhiều bạn lại không để ý. Mùa lễ hội cuối năm, nhiều độ ăn chơi, thức khuya, nên không ít bạn sau một chầu mấy "tăng", sáng sớm thức dậy đã thấy cả một bầu trời nở hoa trên mặt! 

Ngoài ra, các bạn đừng sốt ruột, tự ý mua thuốc mà rất cần sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Mụn cám qủa là khó chịu nhưng chúng cũng chỉ là phận “cám”, các bạn mua mặt nạ bán sẵn về đắp lên, chừng 01 giờ sau giựt ra, cơ man là “cám đen”, nhưng phải đáo hạn  nửa tháng làm một lần bởi cái đám “cám” này  khó mà triệt tiệt nọc được. 

Cần nhớ là trị mụn không thể nôn nóng, không điều trị đúng, da mặt của bạn sẽ để lại dấu ấn như “bờ vùng, bờ thửa” hoặc một gương mặt với nhiều vết thâm đen thì  khổ này chưa hết lại thêm  khổ khác.