VOCs xuất nguồn từ tự nhiên và nhân tạo, một số lành như đếm, số còn lại đi đến đâu vạ đến đó.

Thiên la địa võng

Formaldehyd, benzen, methylen clorua, perchloroethylenne, hexachlorobutadien, acetaldehyde, vinyl chloride...., vài cái tên chào hỏi không đủ giới thiệu tầm “thiên la địa võng” của VOCs. Chúng được tìm thấy trong thuốc lá, keo dán, gỗ dán, ván ép, sơn đủ loại, thuốc trừ sâu, bột giặt, chất giặt khô, nến thơm, sơn móng tay, xịt phòng, xịt tóc, vecni, bảo quản gỗ, tẩy rửa, thiết bị làm mát, vật liệu xây dựng, sàn gỗ, máy in, máy  photocopy... Đó là đã lượt bớt sợ không đủ giấy.

Điểm xấu IAQ

Chất lượng không khí trong nhà (IAQ) thường bị đánh giá xấu tùy hàm lượng CO, radon, mốc, vi khuẩn và VOCs. Trung bình có 77 VOCs ăn ở với chủ hộ thì mười đã thuộc hàng chết người . 

Người cùng một nhà

Nhận ra ngay, thứ đáng sợ của VOCs là tính… gia đình, chỉ sơ sơ nguồn gỗ và sơn cũng đủ sờ đâu cũng trúng, nhà vệ sinh, đầu gường, nôi con trẻ... Có thể nói không có độc địa nào được người ta “cam tâm tình nguyện” đem vào nhà nhiều như thế .

Hương tỏa đâu đây

Họa thứ hai, giới thiệu hẳn từ cái tên: hợp chất bay hơi! Với nhiệt độ sôi thấp, VOCs bốc hơi không kịp trở tay. Lửng lờ trong không khí, thậm chí đây mới là thứ lấy số cho VOCs hơn cả quân số. Hình dung, mỗi lần chiếc rèm cửa mới mua phất phơ là lúc một ít VOCs cuốn theo chiều gió gửi đến mũi của thiên thần nhỏ nằm nôi trong nhà bạn.

Ở đây trong rủi có may. VOCs hóa hơi là đe dọa lớn đến sức khỏe  nhưng cũng tạo ra cơ hội tán phát chúng nếu biết cách.

Được đằng chân lên đằng đầu

VOCs làm gì với sức khỏe mà được nhắc đến với vẻ thở gấp đến vậy? Dễ đoán, hội các bệnh về hô hấp phải bỏ của chạy lấy người đầu tiên với VOCs. Hít phải VOCs, trước thì khó chịu ở da, mắt, sau đến lượt phế quản, phổi sa cơ, kèm chóng mặt, nhức đầu, hoa mắt, lú lẩn, kịch phát cơn hen, yếu cơ. Bước tiếp là gan, thận và ung thư  sinh sản, độc thai, quái thai đợi ở cuối đường...Trẻ nhỏ, không may, là “kèo thơm” số một của đám VOCs gia đình.  

Một điều nhịn chín điều lành

Quá khó đào thoát khỏi thế trận trùng điệp của VOCs, việc có thể làm, thường chỉ ở mức e dè, là “tránh được bao nhiêu thì tránh”.

Trừ nhà tranh vách đất, bắt đầu ngay với sơn tường, đầu sỏ “dưỡng hổ di họa” VOCs, nếu được có thể bằng sản phẩm khác như giấy dán tường. Với đồ gia dụng gỗ công, ván ép, cân nhắc phủ đè lớp tráng không VOCs (vecni polyurethane, sơn latex…) Phơi, lưu kho cho hả hơi vật liệu xây dựng, vật dụng mới có bóng dáng VOCs, gắng vài tuần, trước khi mang vào nhà, ít ra mở hết cửa nẻo thoát khí. Không giữ cất dụng cụ đựng VOCs, không vứt bừa bãi. Không pha chế VOCs trong nhà. Quần áo mới còn hăng mùi nên giặt trước bóc tem. Cả với quần áo giặt tiệm mang về nên móc treo chỗ thoáng trước khi dùng...

Đồ cũ lành hơn đồ mới

Rõ là liệt từng chiêu đối phó với VOCs kiểu cầm tay chỉ việc có mà đựng bao tải. Gọi là kim chỉ nam,cô gọn, có lẽ là : 

Giết lầm hơn bỏ sót, hãy xem mọi vật dụng mới (mới sản xuất, mới mua về) đều có VOCs. 

Kế hoạch tiếp theo xoay hoặc phơi cho hả hơi hoặc tạo thoáng khí hết cỡ trong nhà cho buổi ban sơ mới về của vật dụng. Sau cùng thứ gì rửa, tẩy, giặt được thì chớ tiếc phai màu.

Thiên địch của VOCs

Thời may VOCs cũng có vài “thiên địch” tự nhiên như cây xanh, trong số có thường xuân, cây lưỡi hổ, thiết mộc lan, được cho hút VOCs như rồng hút nước. Bổ sung đủ đạm, vitamin nhóm B (B1,2,6), vitamin E,C, Magie, selen...giúp cơ thể cự địch từ bên trong.