Tối 16-10, mạng xã hội xôn xao khi Lương Bằng Quang đăng tải video đầu tiên kể từ khi vợ anh - DJ Ngân 98 - bị bắt tạm giam vì cáo buộc sản xuất, buôn bán thực phẩm giả.

Trong video, Lương Bằng Quang liên tục bật khóc khi đọc bức "tâm thư" được cho là của Ngân 98 gửi đến khán giả. Câu chuyện nhanh chóng trở thành đề tài tranh cãi: Đâu là sự thật, đâu là "màn kịch truyền thông"?

Thượng tá công an, tiến sĩ Đào Trung Hiếu (chuyên gia tội phạm học) đã chia sẻ với Tuổi Trẻ Cười Online dưới góc nhìn chuyên môn, phân tích tâm lý của người vi phạm pháp luật thông qua câu chuyện của vợ chồng Lương Bằng Quang - DJ Ngân 98.

Vai trò của Lương Bằng Quang trong Công ty ZuBu của vợ Ngân 98?

Ca sĩ Lương Bằng Quang - chồng Ngân 98 - được Công an TP.HCM mời làm việc để làm rõ vai trò trong hoạt động của thương hiệu ZuBu.

"Tâm thư Ngân 98" - cảm xúc thật hay chiêu "giảm nhẹ dư luận"?

Theo tiến sĩ Đào Trung Hiếu, nếu quả thực có một bức thư do Ngân 98 soạn, thì đây không chỉ là lời tâm sự gửi người hâm mộ, mà nhiều khả năng là một phần của chiến lược tâm lý nhằm "làm mềm dư luận". Trong tội phạm học, đây gọi là "kịch bản giảm nhẹ", khi người bị tố cáo cố tình sử dụng cảm xúc để tạo thiện cảm và làm mờ đi tính nghiêm trọng của hành vi.

Trong đoạn video, lời lẽ của "tâm thư Ngân 98" tập trung vào những yếu tố giàu cảm xúc như tình yêu nghề, nỗi nhớ sân khấu, lòng thương trẻ em mồ côi và tình cảm với chồng. Nhưng điều khiến dư luận phản ứng là sự vắng mặt hoàn toàn của hai chữ "xin lỗi". Không có lời thừa nhận cụ thể về hành vi kinh doanh sản phẩm giả, cũng không có sự nhận trách nhiệm rõ ràng.

Dưới góc nhìn chuyên môn, tiến sĩ Đào Trung Hiếu nhận định: "Việc sử dụng ngôn từ mơ hồ, né tránh chi tiết là dấu hiệu của kỹ thuật 'giãn trách nhiệm'. Người vi phạm thường cố gắng biến mình từ 'chủ thể hành vi' thành 'nạn nhân của hoàn cảnh' để giảm bớt áp lực pháp lý và xã hội".

Nói cách khác, "tâm thư Ngân 98", nếu đúng do cô viết, rất có thể là lời biện hộ bằng cảm xúc, chứ chưa phải là sự tỉnh ngộ thật sự.

Khi từ thiện trở thành "lá chắn đạo đức"

Một trong những chi tiết đáng chú ý nhất trong video là việc nhấn mạnh các hoạt động thiện nguyện. Ngân 98 kể về những lần cùng chồng đến mái ấm tổ chức sinh nhật cho trẻ mồ côi, coi đó là "ánh đèn sân khấu thật sự". Với khán giả, chi tiết này gợi cảm xúc; nhưng với giới chuyên môn, đây lại là "chiêu quen" của người nổi tiếng khi vướng scandal.

Tiến sĩ Đào Trung Hiếu cho rằng việc nhắc đến từ thiện trong thời điểm dư luận đang phẫn nộ có thể xem là "lá chắn đạo đức", một chiến thuật truyền thông nhằm xoa dịu phán xét xã hội. Khi công chúng thấy người vi phạm từng làm việc tốt, họ dễ cảm thông hơn, và mức độ chỉ trích cũng giảm dần.

Tuy nhiên, tiến sĩ Hiếu khẳng định: "Thiện nguyện không thể trở thành tấm bình phong che đậy sai phạm. Việc giúp đỡ người khác có thể là tình tiết giảm nhẹ nếu được xác minh là thật, nhưng không thể tự động xóa bỏ trách nhiệm hình sự".

Nói một cách dân dã, nếu "tâm thư Ngân 98" dùng quá khứ từ thiện để "gỡ điểm" với khán giả, thì đó là cách "lươn lẹo có chủ đích". Công chúng có quyền đặt nghi vấn: Tại sao chỉ nhắc đến lòng tốt mà không nhắc đến sai phạm gây hại sức khỏe người tiêu dùng?

Hình ảnh nắm tay - biểu tượng tình yêu hay chiêu đánh vào cảm xúc?

Khi Ngân 98 tại cơ quan chức năng, hình ảnh cô và Lương Bằng Quang nắm chặt tay nhau, nhìn nhau trìu mến đã lan truyền khắp mạng xã hội. Khoảnh khắc này có thể khiến nhiều người cảm động, nhưng dưới góc nhìn tội phạm học, đó có thể là "một cảnh diễn đầy tính toán".

Tiến sĩ Đào Trung Hiếu chia sẻ: "Hành động nắm tay, nhìn nhau giữa bão scandal là một dạng 'biểu diễn công chúng'. Nó gửi đi thông điệp rằng họ vẫn yêu thương, đồng lòng, kiên định, nhằm làm giảm mức độ phán xét và tăng yếu tố nhân văn trong mắt khán giả".

Trong bối cảnh hình ảnh nghệ sĩ bị tổn hại nghiêm trọng, việc thể hiện tình cảm có thể là công cụ cứu vãn hình ảnh. Công chúng dễ đồng cảm với tình yêu hơn là tội lỗi. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh: "Một cái nắm tay không thể xóa tội, cũng không thể làm vô hiệu hành vi phạm pháp. Nó chỉ là lớp vỏ cảm xúc che phủ lên sự thật".

Cảm xúc không thay thế được nhận thức

Từ "tâm thư Ngân 98" đến cảnh "nắm tay khi bị bắt", tất cả đều mang hơi hướng của một kịch bản truyền thông khéo léo, nơi cảm xúc được tận dụng để điều khiển dư luận. Nhưng như tiến sĩ Đào Trung Hiếu nhận định, việc thật sự ăn năn chỉ có giá trị khi đi cùng hành động cụ thể, như bồi thường thiệt hại, hợp tác điều tra, và lời xin lỗi chính thức gửi tới người bị ảnh hưởng.

Nếu chỉ dừng lại ở những lời đẹp và vài giọt nước mắt, đó không phải là sự tỉnh ngộ, mà chỉ là "chiêu trò giảm nhẹ" thường thấy trong các vụ án có yếu tố người nổi tiếng.

"Cảm xúc có thể khiến khán giả mềm lòng, nhưng pháp luật không thể bị lay động bởi nước mắt", Thượng tá, tiến sĩ Đào Trung Hiếu kết luận.

Và có lẽ, đó cũng là bài học lớn nhất từ vụ "tâm thư Ngân 98" rằng, công chúng nên giữ cho mình cái đầu tỉnh táo trước mọi màn kịch cảm xúc, vì trong thời đại mạng xã hội, sự thật đôi khi là thứ duy nhất không biết… khóc.

Trấn Thành kiếm tiền 'khủng' ra sao khi phủ sóng mọi mặt trận? Từ 'Running man Vietnam' đến 'Anh trai say hi', Trấn Thành gần như chiếm sóng truyền hình dịp cuối tuần. Với độ hot hiện tại, mức cát sê của nam MC khiến khán giả chỉ biết… ước.

'Phú bà mạng' Ngân Collagen, Đoàn Di Băng giờ ra sao? Sau khi DJ Ngân 98 bị khởi tố và tạm giam, dân mạng đồng loạt 'réo tên' Ngân Collagen và Đoàn Di Băng - hai 'phú bà mạng' từng vướng ồn ào kinh doanh thực phẩm, mỹ phẩm.

Ngân 98 có bị tước danh hiệu á hậu? Sau khi Ngân 98 bị bắt vì sản xuất, buôn bán hàng giả đã làm cộng đồng mạng dấy lên câu hỏi: Liệu cô có bị tước danh hiệu á hậu đã từng đoạt được?