Kho báu bị lãng quên của huyền thoại hoạt hình Isao Takahata

Hơn 130 trang ghi chú và kịch bản hoạt hình sơ khai của huyền thoại hoạt hình Isao Takahata vừa được phát hiện.

Là một trong những người đặt nền móng cho Studio Ghibli và là bậc thầy đứng sau những kiệt tác lay động lòng người như Mộ Đom Đóm hay Chuyện công chúa Kaguya, sự ra đi của đạo diễn Isao Takahata vào năm 2018 là một mất mát không thể bù đắp. Tuy nhiên một khám phá "vô giá" gần đây tại tư gia của ông đã thắp lên ngọn lửa hy vọng, và hé lộ cánh cửa bước vào thế giới sáng tạo chưa từng được biết đến của cố huyền thoại hoạt hình này.

"Máu hoạt hình" đã ăn sâu vào người của một huyền thoại

Theo báo cáo từ NHK (Nhật Bản), một "kho tàng" gồm khoảng 130 trang kịch bản và ghi chú sáng tạo chưa từng được công bố đã được tìm thấy tại nhà riêng của Isao Takahata vào tháng 6 năm nay.

Các tài liệu này đã được chuyển đến cho giáo sư Seiji Kano, chuyên gia hoạt hình, đang làm việc tại Đại học Nghệ thuật Tokyo Zokei, để nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, những bản viết tay này được thực hiện trên giấy từ xưởng phim hoạt hình đầu tiên mà Takahata gia nhập sau khi tốt nghiệp đại học - hãng phim không được nêu tên trong bài viết, nhưng công việc hoạt hình đầu tiên của Takahata là tại Toei Animation, nơi ông lần đầu đạo diễn bộ phim The Adventures of Horus, Prince of the Sun (1968).

Giáo sư Kano nhận định, những phác thảo sơ khai này có ý nghĩa lịch sử cực kỳ quan trọng, bởi chúng cho thấy tầm nhìn nghệ thuật đã hình thành rất sớm của huyền thoại Takahata. Ông nhấn mạnh: "Những kịch bản ban đầu này đã đi chệch khỏi mô típ 'cái thiện thắng cái ác' đơn thuần phổ biến trong hoạt hình thời bấy giờ, và chứa đựng tính nhân văn sâu sắc cùng những mâu thuẫn mà vị đạo diễn đã theo đuổi trong suốt những năm tháng làm nghề sau này".

Hé lộ những dự án đầy tính biểu tượng

Trong số 130 trang tài liệu được phát hiện, có ba dự án tiềm năng nổi bật, cho thấy Isao Takahata đã sớm theo đuổi những chủ đề phức tạp và giàu cảm xúc:

Tiền truyện của Chuyện công chúa Kaguya: Một kịch bản dường như là phần tiền truyện của bộ phim điện ảnh hoạt hình được đề cử Oscar năm 2013, Chuyện công chúa Kaguya (dựa trên truyện cổ tích Chuyện ông lão đốn tre). Việc tìm thấy tài liệu này đã mở ra cánh cửa thú vị để khám phá những góc khuất hay quá khứ chưa được khai thác của một trong những nhân vật nữ phức tạp nhất trong kho tàng Ghibli.

Oeyama - cái nhìn nhân văn về quái vật: Kịch bản này dựa trên truyền thuyết về thủ lĩnh yêu quái huyền thoại Shuten-doji, người đã bị một samurai đánh bại. Điều thú vị là ghi chú cá nhân của Takahata, nơi ông bày tỏ mong muốn không miêu tả cảnh giết chóc yêu quái, bởi nhân vật này "có phần hài hước và không nhất thiết đại diện cho cái ác".

Moratta Hoseki - Ccâu chuyện về sự chuộc lỗi: Lấy cảm hứng từ truyện thiếu nhi của nhà văn Kenji Miyazawa, kịch bản gốc kể về một chú thỏ bị lừa, bị trừng phạt và mất đi thị lực. Tuy nhiên phiên bản của Takahata mang một kết thúc giàu tính chuộc lỗi và hy vọng hơn: Chú thỏ nhận ra lỗi lầm của mình và cùng bạn bè động vật xua đuổi con cáo gian xảo, thay vì chịu hình phạt nghiệt ngã.

Ai sẽ chắp cánh những kịch bản còn dang dở?

Việc khám phá ra những "phôi thai sáng tạo" này không chỉ là một sự kiện lịch sử đối với người hâm mộ Studio Ghibli mà còn là nguồn tư liệu quý giá để giới học thuật tìm hiểu sâu hơn về quá trình hình thành tư tưởng nghệ thuật của một trong những đạo diễn vĩ đại nhất của Nhật Bản.

Câu hỏi lớn nhất lúc này là liệu đội ngũ Ghibli dưới sự dẫn dắt của Hayao Miyazaki hay những nghệ sĩ hoạt hình tài năng khác có tiếp tục "chắp cánh" cho những giấc mơ hoạt hình dang dở này của Isao Takahata hay không? Với một kho tàng ý tưởng đầy tiềm năng, việc hiện thực hóa một trong những kịch bản này có thể là một sự tri ân tuyệt vời và là món quà vô giá dành cho điện ảnh hoạt hình thế giới.