Phóng to

TT - Các quầy sách ở phố sách Tràng Thi - Nguyễn Xí - Đinh Lễ (Hà Nội), từ vài hôm nay đã thấy xuất hiện một bộ Harry Potter mới, với bìa và hình thức tương tự như Harry Potter (bộ lớn) của Nhà xuất bản (NXB) Trẻ vẫn phát hành xưa nay. Đó là bản "luộc".

Nhìn qua bộ sách này thì không thấy có gì khác biệt, chỉ hơi là lạ vì cách xếp thứ tự: Harry Potter và mệnh lệnh phượng hoàng A và B thay cho cách gọi tập 1, 2, 3 thông thường của NXB Trẻ. Mở ra xem kỹ mới thấy thay cho tên dịch giả quen thuộc Lý Lan là một cái tên lạ hoắc: Trần Thắng Minh, còn NXB thì không lạ nhưng không hề gắn bó với cậu bé phù thủy đeo kính lâu nay: NXB Văn Hóa - Thông Tin.

Bỏ qua chất lượng bản dịch - một bản dịch theo ghi nhận của chúng tôi là khá vội vã, văn phong rất cứng, thua kém khá xa so với bản dịch rất được yêu thích lâu nay của nhà văn Lý Lan, cùng với khá nhiều lỗi morasse; điều làm tất cả ngạc nhiên là cuốn sách cho thiếu nhi nổi tiếng thế giới và đang bán chạy được chính thức mua bản quyền thứ hai ở VN (sau Doremon - NXB Kim Đồng mua với giá 1 tỉ đồng năm 1996) đã bị luộc công khai - điều mà tưởng như ít ai dám liều đến thế.

Phóng viên Tuổi Trẻ đã lập tức đem thông tin này hỏi ông Vũ An Chương, giám đốc NXB Văn Hóa - Thông Tin, và nhận được lời giải thích:

- Chúng tôi đã định làm cuốn sách này từ lâu nhưng vì sau đó thấy đã có nơi có bản quyền nên thôi, tôi đã nói với biên tập viên (BTV) là không làm nữa.

* Thưa ông, ông có quyết định dừng lại khi nào? Bởi vì theo ngày tháng trên lưu chiểu, sách được in và nộp lưu chiểu trong quí 4-2003, còn theo các đại lý phát hành, sách vừa được ra trong tháng mười hai này?

- Tôi nhớ là tôi nói với BTV cách đây chừng hơn một tháng, nhưng họ đã trót in mất rồi nên đành cho ra thị trường, cũng không nhiều, chỉ hơn 1.000 bản cả hai tập thôi mà.

* Nhưng thưa ông, nếu NXB Trẻ kiện thì sao? Vì ai cũng biết là họ đã bỏ ra một khoản tiền khá lớn và mất rất nhiều thời gian thương thuyết mới có được bản quyền của cuốn sách này?

- Chúng tôi sẽ gọi điện xin lỗi NXB Trẻ và mong họ thông cảm. Cũng đã có nhiều NXB in lại sách của chúng tôi và chúng tôi chỉ thông báo, nhắc nhở. Một năm có hàng chục ngàn đầu sách được in ra và không có ông giám đốc nào ngồi một chỗ mà biết hết được là có sách nào của nhà mình bị trùng lặp. Tôi nghĩ cùng ngành xuất bản, có lẽ cũng nên thông cảm với nhau.

* Nhưng thưa ông, có thể không biết nhiều tựa sách khác, nhưng với Harry Potter, một người trong ngành xuất bản không thể nói là không biết NXB Trẻ đã mua bản quyền, vì đây là một sự kiện quan trọng đánh dấu sự lớn mạnh và hòa nhập của ngành xuất bản VN với thế giới sách bên ngoài - đủ tiền và đủ “văn minh” để mua bản quyền một tác phẩm nổi tiếng thế giới, các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa rất nhiều và rất đậm về chuyện này từ suốt ba năm nay?

- Tôi rất tiếc, tôi thật sự mới biết thông tin này.

Harry Potter và mệnh lệnh phượng hoàng A (582 trang, 56.000 đồng) và B (550 trang, 54.000đ) - NXB Văn Hóa - Thông Tin - Chịu trách nhiệm xuất bản Vũ An Chương - Giấy phép xuất bản số 1486 QLXB/110/VHTT - In xong và nộp lưu chiểu quí 4-2003 - Số lượng 600 cuốn tại xưởng in NXB Văn Hóa Dân Tộc - Trần Thắng Minh dịch từ nguyên bản tiếng Anh của NXB Giáo Dục Broad New York, tháng 1-2003.

Trong khi đó, bà Quách Thu Nguyệt - giám đốc NXB Trẻ - khi được biết tin đã rất bức xúc cho biết:

- Tôi lấy làm lạ tại sao lại có thể có người trong ngành xuất bản mà không biết NXB Trẻ đã mua bản quyền Harry Potter trực tiếp từ người đại diện của J.K.Rowling (Christopher Little) và phát hành ở VN lâu nay?

Tập 5 của Harry Potter có tên Harry Potter và Hội Phượng hoàng cũng đã ra được trọn bộ sách khổ nhỏ và hai cuốn sách dày, khổ lớn và cuốn khổ lớn thứ ba cũng sẽ được ra nốt trong vòng mười ngày nữa. Tất cả đều có hợp đồng bản quyền đàng hoàng, có giấy phép xuất bản.

Thật không có lý do gì mà Cục Xuất bản - vốn biết rõ hơn ai hết chúng tôi đã mua bản quyền Harry Potter - lại còn cấp giấy phép xuất bản cho một NXB khác

* Nhưng thưa bà, nếu như NXB Văn Hóa - Thông Tin có lời xin lỗi NXB Trẻ và “mong được sự thông cảm vì cùng là người trong ngành” thì bà có ý định đưa vụ này ra pháp luật hay không?

- Vấn đề không chỉ ở NXB Trẻ, vì nếu chỉ phụ thuộc vào chúng tôi thì chúng tôi cũng không muốn có căng thẳng giữa các NXB với nhau làm gì. Nhưng đây là vấn đề mà cả thế giới đã biết, và chúng tôi còn phải có câu trả lời với đối tác nước ngoài.

Hơn lúc nào hết, chúng ta đang ở trong một giai đoạn hết sức nhạy cảm về vấn đề bản quyền - để chuẩn bị gia nhập WTO. Cho nên, muốn nói chuyện tình cảm thì sự vi phạm cũng phải có mức độ, chứ như thế này thì...