Lần này Tịt Tuốt đặc biệt chỉ mặt 2 tên “kinh khủng” nhất là viêm gan siêu vi B và C. 

Lây từ đâu?

Chúng ta vô tình bị lây nhiễm siêu vi B, C khi truyền máu mà không được kiểm tra kỹ; khi bé nằm trong bụng phải lấy chất dinh dưỡng từ máu mẹ; cô nhân viên làm móng tay dùng chung kìm cắt với người bị nhiễm, quý anh cạo râu bằng lưỡi lam chung, nhổ răng hay châm cứu, xăm mình bằng dụng cụ không tiệt trùng... 

Nhiều trường hợp, các ông “cố tình” lây nhiễm khi “mua” chút ái ân với một em ngoài đường, mà thừa biết nhiều ẻm mang cả tỉ con siêu vi bé tí nằm phục sẵn nơi “hoan lạc lộ”; khi con nghiện chích chung kim... Có một con đường tuy ít người sử dụng, nhưng vô cùng... dễ dính, ấy là dùng “cửa sau” để “tình tính tang” (anal sex). “Cửa sau” làm bằng chất liệu mỏng manh nên dễ trầy xước, rớm máu và siêu vi cứ thế mà ồ ạt tiến vào.

Kẻ giết người thầm lặng 

Câu này Tịt Tuốt không nói ngoa. Kẻ địch núp trong gan, nhưng lại chưa hoành hành, cứ gặm nhấm mỗi ngày một chút, giống như “vừa đánh vừa giỡn chơi”. Đôi khi ta cũng thấy vài triệu chứng mơ hồ như rối loạn tiêu hóa, hay ngứa trên da một tí rồi qua đi. 

Tên B là một kẻ dễ lây, lại gan góc. Nó có thể sống được 15 năm trong nhiệt độ - 20 độ C, 6 tháng ở nhiệt độ trong phòng và 1 tuần ở nhiệt độ 44 độ C. Hậu quả cuối cùng của siêu vi B là xơ gan và ung thư gan. 

Tuy vậy, chúng ta hiện có vũ khí chống lại chúng dành cho trẻ con và những người chưa bị nhiễm, đó là vaccine. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới thì có khoảng 2 tỉ người đã và đang nhiễm virus viêm gan B và khoảng 3% dân số nhiễm virus viêm gan C mãn tính. Trong đó, Việt Nam ta đứng thứ 2 thế giới về tỉ lệ nhiễm siêu vi B. Nếu xét nghiệm kỹ như điều tra dân số thì hổng chừng mình lại được xếp hạng nhất, bởi hình như dân mình “không biết sợ”. 

Siêu vi C được phát hiện rất muộn (1989), tuy nhiên các nhà khoa học tin rằng nó xuất hiện trên Trái đất đã khoảng 2.000 năm. Sau khi chui vào trong tế bào gan, siêu vi C chúng tha hồ sinh đẻ vô tội vạ, cho ra các “dòng” con cháu với những hình thù khác nhau biến hóa như ma quỉ. Biến thể loạn xạ của nó làm các nhà khoa học đau đầu khi muốn bào chế vaccine chống lại. 

Siêu vi C có thể lặng lẽ tàn phá gan của chúng ta trong 20 năm, cho đến một ngày bạn phát hiện ung thư gan, xét nghiệm mới tìm ra thủ phạm. Lúc ấy sững sờ, sợ hãi, hay chạy trốn đều vô hiệu. Nhiều người cứ tưởng là hễ viêm gan thì phải vàng da, chán ăn, mệt mỏi. Đây là lý do khiến bà con mình chủ quan, bởi 90% số người nhiễm virus B, C không có vàng da và không có bất cứ triệu chứng gì. 

Với những chàng nhậu đã trở thành “một phần tất yếu của cuộc sống” thì chất cồn trong rượu bia sẽ giống như “trợ lý đắc lực” giúp siêu vi B, C tàn phá tế bào gan nhanh hơn và mau hơn. Viêm gan B, C hầu hết không có triệu chứng, nên muốn biết mình có bị nhiễm siêu vi B, C hay không, bạn phải làm xét nghiệm. 

Chỉ còn cách lo phòng bị 

Xem ra virus B, C không dễ lây nhiễm như siêu vi A, nhưng chúng ta vẫn bị lây nhiễm vì vô tình hay do ý thức phòng bệnh kém. Bởi vậy, khi ta bị truyền máu thì “cầu Trời” nhân viên y tế đảm bảo vô trùng tuyệt đối. Tất cả “đồ nghề” làm đẹp từ móng tay móng chân đến dao cạo râu đều dùng riêng. Kim châm cứu, ống chích dùng 1 lần rồi hủy. Chế độ 1 vợ 1 chồng, không ngoại tình, tránh “ăn bánh trả tiền”, không anal sex, là biện pháp phòng bệnh hữu hiệu.

Với những người may mắn chưa bị lây nhiễm siêu vi B, hay trẻ nhỏ, thì cần được chích ngừa đầy đủ. Sau khi chích ngừa cũng đừng chủ quan cứ sinh hoạt “trong nhà ngoài đường” thoải mái, bởi virus viêm gan C lại chưa có vaccine. Chúng không phải 1 tên mà là cả 1 dòng họ, nên “đi đêm ắt có ngày gặp virus”!