5 bộ phim hoạt hình từng đoạt giải Oscar

Trong năm năm qua, Giải thưởng Oscar đã vinh danh một loạt các bộ phim hoạt hình nổi bật, mỗi bộ phim đều đẩy giới hạn của nghệ thuật kể chuyện và công nghệ hoạt hình.

Từ Soul đầy triết lý của Pixar đến cuộc phiêu lưu không lời thoại của Flow, những bộ phim này không chỉ giải trí mà còn phản ánh sự phát triển của ngành công nghiệp hoạt hình toàn cầu. Cùng Trạm Hoạt Hình nhìn lại năm bộ phim hoạt hình đoạt giải Oscar từ 2020 đến nay, khám phá những đóng góp độc đáo của chúng và đánh giá sự thay đổi của ngành công nghiệp trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI).

Nhìn lại năm bộ phim hoạt hình từng đoạt giải Oscar

Soul (Oscar năm 2021): Tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống

Soul do Pete Docter (hiện đang là Giám đốc sáng tạo Pixar) đạo diễn, kể về Joe Gardner, một giáo viên trung học và nghệ sĩ piano jazz đầy tham vọng. Sau một tai nạn, linh hồn của Joe lạc vào "The Great Before" (tạm dịch: Nơi tiền kiếp của sự sống - địa điểm hư cấu, nơi các linh hồn chuẩn bị sự sống trên trái đất) nơi anh hướng dẫn một linh hồn số 22.

Tại đây, anh nhận ra rằng ý nghĩa cuộc sống không chỉ nằm ở thành công mà là tận hưởng từng khoảnh khắc. Bộ phim kết hợp giữa câu chuyện cảm động và những câu hỏi triết học sâu sắc.

Bộ phim khám phá ý nghĩa của cuộc sống, đam mê cá nhân và giá trị của việc sống trọn vẹn. Nó đặt câu hỏi về điều gì làm nên một cuộc đời đáng sống, khuyến khích khán giả trân trọng những niềm vui nhỏ bé.

Pixar mang đến hình ảnh chân thực của thành phố New York, với các chi tiết sống động về văn hóa Mỹ gốc Phi, đặc biệt là mái tóc và màu da của nhân vật chính Joe - nhân vật chính người Mỹ gốc Phi đầu tiên của hãng.

Thế giới "The Great Before" được thiết kế siêu thực, với các linh hồn có hình dạng mềm mại, lấy cảm hứng từ nhiều nền văn hóa. Sự tương phản giữa hai thế giới này tạo nên một trải nghiệm thị giác độc đáo.

Soul nhận được 95% đánh giá tích cực trên Rotten Tomatoes (360 bài đánh giá, trung bình 8.3/10) và điểm 83/100 trên Metacritic, được khen ngợi vì câu chuyện, kỹ thuật hoạt hình và chiều sâu cảm xúc. Bộ phim giành hai giải Oscar: Phim hoạt hình xuất sắc nhất và Nhạc nền gốc xuất sắc nhất.

Là bộ phim đầu tiên của Pixar có nhân vật chính người Mỹ gốc Phi, Soul đánh dấu một bước tiến trong việc đại diện văn hóa, đồng thời mở ra các cuộc thảo luận về ý nghĩa cuộc sống và sự sáng tạo trong hoạt hình.

Encanto (Oscar năm 2022): Ma thuật của gia đình và văn hóa

Encanto do Jared Bush và Byron Howard đạo diễn, xoay quanh gia đình Madrigal ở Colombia, nơi mỗi thành viên sở hữu một món quà ma thuật, trừ Mirabel. Khi ma thuật của gia đình suy yếu, Mirabel phải tìm cách cứu lấy nó, khám phá những vấn đề sâu xa trong gia đình và khôi phục ngôi nhà Casita.

Bộ phim đề cập đến động lực gia đình, tổn thương liên thế hệ, sự đại diện văn hóa và áp lực của kỳ vọng. Nó nhấn mạnh giá trị của sự đoàn kết và tự khám phá bản thân trong một gia đình đa thế hệ.

Encanto nổi bật với bảng màu rực rỡ, lấy cảm hứng từ chủ nghĩa hiện thực ma thuật, với các cảnh múa được biên đạo công phu, từ reggaeton của Luisa đến salsa Cali của Mirabel. Phong cách hoạt hình mang đến một ánh sáng tự nhiên sống động và những chi tiết kích thích trải nghiệm ảo giác cho người xem.

Bộ phim nhận được 92% đánh giá tích cực trên Rotten Tomatoes (210 bài, trung bình 7.5/10) và điểm 75/100 trên Metacritic, được ca ngợi vì nhân vật, âm nhạc, hoạt hình và sự trung thực văn hóa. Encanto giành giải Oscar Phim hoạt hình xuất sắc nhất, cùng với Golden Globe và BAFTA.

Encanto đã trở thành một hiện tượng văn hóa, đặc biệt trong cộng đồng Mỹ Latin, nhờ cách thể hiện chân thực văn hóa Colombia và thông điệp về sự đoàn kết gia đình. Âm nhạc của Lin-Manuel Miranda cũng góp phần đưa bộ phim đến với khán giả toàn cầu.

Guillermo del Toro's Pinocchio (Oscar năm 2023): Một góc nhìn mới về cổ tích

Bộ phim stop-motion của Guillermo del Toro, lấy bối cảnh nước Ý thời phát xít, kể lại câu chuyện về Pinocchio, một chú rối gỗ được thổi hồn bởi Wood Sprite.

Là con trai của thợ khắc gỗ Geppetto, Pinocchio đối mặt với các thử thách từ gánh xiếc của Count Volpe đến trại quân sự, học về lòng trắc ẩn và sự tự do. Phim kết thúc với việc Pinocchio chọn trở thành người phàm để cứu Geppetto.

Bộ phim khám phá mối quan hệ cha - con, quyền tự chủ, lòng trắc ẩn và bản chất của con người. Lấy cảm hứng từ "Frankenstein" nhấn mạnh vào việc khám phá các giá trị nhân văn.

Sử dụng kỹ thuật stop-motion với các chi tiết tinh xảo, ê kíp đã phải tạo ra 3.000 khuôn mặt thay thế cho Pinocchio trong quá trình sản xuất. Phong cách kết hợp tính chân thực của live-action với yếu tố kỳ ảo, tạo nên một thế giới vừa thực tế vừa siêu thực.

Bộ phim nhận được 96% trên Rotten Tomatoes (290 bài, trung bình 8.3/10) và điểm 79/100 trên Metacritic, được ca ngợi vì sự táo bạo và hình ảnh ấn tượng. Giành giải Oscar Phim hoạt hình xuất sắc nhất, cùng với BAFTA và Golden Globe.

Pinocchio mang đến một góc nhìn trưởng thành hơn về câu chuyện cổ tích, chứng minh tính linh hoạt của kỹ thuật stop-motion và khả năng kể chuyện sâu sắc của del Toro, mở ra hướng đi mới cho hoạt hình dành cho người lớn.

The Boy and the Heron (Oscar năm 2024): Kiệt tác của Miyazaki

Đạo diễn bởi Hayao Miyazaki, The Boy and the Heron kể về Mahito Maki, một cậu bé mất mẹ trong chiến tranh Thái Bình Dương.

Sau khi chuyển đến vùng nông thôn, Mahito bị một con diệc xám dẫn vào một thế giới kỳ ảo, nơi cậu đối mặt với mất mát và học cách trưởng thành. Bộ phim kết thúc với việc Mahito trở về thế giới thực, chấp nhận tình yêu của những người xung quanh.

Mang tính tự truyện, bộ phim khám phá sự trưởng thành, kiên cường, tình bạn và cách đối mặt với mất mát. Nó cũng đề cập đến việc xây dựng một thế giới không xung đột và suy ngẫm về cái chết.

Được vẽ tay bởi 60 họa sĩ trong bảy năm, bộ phim là tác phẩm phức tạp nhất về mặt hình ảnh của Studio Ghibli, với bảng màu sống động và sự chuyển đổi mượt mà giữa thực tại và thế giới kỳ ảo.

The Boy and the Heron nhận được 96% trên Rotten Tomatoes (269 bài, trung bình 8.5/10) và điểm 91/100 trên Metacritic, được ca ngợi là một kiệt tác của Miyazaki. Giành giải Oscar Phim hoạt hình xuất sắc nhất, cùng với Golden Globe và BAFTA.

Sự trở lại của Miyazaki đã củng cố vị thế của Studio Ghibli trong ngành công nghiệp hoạt hình, đồng thời truyền cảm hứng cho các nhà làm phim về sức mạnh của hoạt hình vẽ tay và kể chuyện giàu cảm xúc.

Flow (Oscar năm 2025): Sức mạnh của kể chuyện không lời

Flow do Gints Zilbalodis đạo diễn, là một bộ phim không lời thoại, kể về một chú mèo và các loài động vật khác hợp sức sinh tồn trên một con thuyền sau trận lụt lớn. Phim tập trung vào hành trình tìm kiếm vùng đất khô ráo, nhấn mạnh sự đoàn kết và lòng dũng cảm.

Bộ phim thuộc thể loại khám phá sinh tồn, cộng đồng, lòng tin và vẻ đẹp của thiên nhiên. Nó mang đến một góc nhìn chân thực về hành vi động vật, gợi nhớ đến các tác phẩm như "Watership Down".

Sử dụng phần mềm mã nguồn mở Blender, Flow mang đến hình ảnh chân thực và mê hoặc, với thiết kế môi trường sống động và các loài động vật được tạo hình một cách tự nhiên, phong cách này được ca ngợi vì sự sáng tạo và tính nghệ thuật.

Bộ phim nhận được nhiều lời khen vì cách kể chuyện bằng hình ảnh và cảm xúc sâu sắc, trở thành bộ phim Latvia đầu tiên giành Oscar Phim hoạt hình xuất sắc nhất. Một số ý kiến cho rằng nhịp phim chậm, nhưng nhìn chung, nó được xem là một thành tựu lớn trong hoạt hình.

Flow chứng minh rằng hoạt hình có thể truyền tải câu chuyện mạnh mẽ mà không cần lời thoại, mở ra một hướng đi mới cho thể loại phim kể chuyện bằng hình ảnh và nâng cao vị thế của các nhà làm phim độc lập.

Ngành công nghiệp hoạt hình ra sao trong kỷ nguyên AI?

Năm 2020, ngành công nghiệp hoạt hình chủ yếu do các studio lớn như Pixar, Disney và DreamWorks thống trị, với trọng tâm là các kỹ thuật truyền thống và câu chuyện mang tính phổ quát.

Soul và Toy Story 4 là minh chứng cho sự thống trị của Pixar trong việc kết hợp công nghệ CGI với kể chuyện cảm xúc. Tuy nhiên, trong năm năm qua, sự xuất hiện của AI đã thay đổi đáng kể ngành công nghiệp.

AI đã tối ưu hóa các quy trình như rotoscoping, đơn giản hóa các chuyển động và tạo khung hình trung gian, giúp giảm thời gian cùng chi phí sản xuất. Điều này cho phép các studio thực hiện các dự án tham vọng hơn với nguồn lực hạn chế.

Các nhà làm phim độc lập và studio nhỏ, như Dream Well Studio với Flow đã tận dụng phần mềm mã nguồn mở và công cụ AI để tạo ra các tác phẩm chất lượng cao. Điều này đã "dân chủ hóa" ngành công nghiệp hoạt hình, cho phép nhiều tiếng nói mới xuất hiện.

Các bộ phim như Encanto và The Boy and the Heron phản ánh nhu cầu ngày càng tăng về các câu chuyện từ các nền văn hóa khác nhau, từ Mỹ Latin đến Nhật Bản. Sự đa dạng này không chỉ làm phong phú thêm nội dung mà còn mở rộng đối tượng khán giả.

Mặc dù AI đã mang lại nhiều lợi ích kỹ thuật, cốt lõi của hoạt hình vẫn là sự sáng tạo và tầm nhìn nghệ thuật của con người. Các bộ phim như Soul, Encanto, và The Boy and the Heron cho thấy rằng cảm xúc và câu chuyện là yếu tố quan trọng nhất, trong khi AI chỉ đóng vai trò hỗ trợ.

Năm bộ phim hoạt hình đoạt giải Oscar từ 2020 đến nay đã thể hiện sự phát triển vượt bậc của ngành công nghiệp hoạt hình. Từ những câu chuyện triết lý đến những hành trình không lời, các bộ phim này đã mở rộng ranh giới của nghệ thuật kể chuyện và công nghệ.

Trong bối cảnh AI ngày càng phổ biến, ngành công nghiệp hoạt hình đang chứng kiến sự bùng nổ về sáng tạo và đa dạng, nhưng bản chất của nó vẫn nằm ở khả năng kết nối cảm xúc với khán giả toàn cầu. Tương lai của hoạt hình hứa hẹn sẽ tiếp tục đổi mới, nhưng luôn giữ được trái tim là những câu chuyện đầy cảm hứng.