Trang web chuyên tư vấn cho người tiêu dùng cách thức ứng xử với những pha “khó đỡ” Elliott đã có bài cung cấp thông tin và tư vấn “cực kỳ chí lý” cho vấn đề hành khách quá khổ trên máy bay. 

Mặc dù nội dung bài viết mới chỉ tập trung ở cách xử lý của các hãng bay Mỹ, song có thể thấy nó có độ “bao phủ” với tình hình đã và đang diễn ra trên nhiều chuyến bay của Việt Nam chúng ta.

Khổ khách “quá khổ”?

Trước hết phải thừa nhận một thực tế người Mỹ ngày càng to ra trong khi ghế máy bay của họ thì ngày càng hẹp lại. Xu hướng thu hẹp chỗ ngồi khi thiết kế máy bay đang trở nên khá phổ biến trong những năm gần đây khi các hãng bay muốn giảm chi phí và tăng lợi nhuận trước sức ép cạnh tranh của ngành vận tải hàng không.

Theo dữ liệu của Trung tâm kiểm soát và phòng chống bệnh tật (CDC) Mỹ, so với 20 năm trước, cân nặng trung bình của một người đàn ông Mỹ tăng thêm 15 pound (6,8kg), phụ nữ tăng 16,2 pound (7,3kg). Trong khi đó, khu vực duỗi chân cho khách từ 35 inch (88,9cm) ở thập niên 1970 nay thu lại chỉ còn khoảng  31 inch (78,74cm). Chiều rộng trung bình của ghế ngồi cũng giảm từ 18 inch (45,72cm) xuống còn 16,5 inch (41,91cm).

Hành khách ngoại cỡ đi máy bay rơi vào hai trường hợp: Một là những khách không ngồi vừa một ghế tiêu chuẩn vì hơi bị “nở hậu” quá đáng. Hai là những người quá cao nên không sao “cuộn mình” cho gọn lại được trong không gian hạn chế của một chiếc ghế hạng phổ thông.

Những người hay phải phàn nàn, khiếu nại nhất trong những trường hợp này chính là những người “không may” mua phải vé ngồi cạnh bạn đồng hành “quá khổ” đó. Đây là chuyện đã xảy ra với ông lão Sam Cristol 73 tuổi khi ngồi cạnh một hành khách cao hơn 1,8m to béo trên chuyến bay dài 5,5 tiếng của hãng JetBlue từ Fort Lauderdale tới San Francisco.

“Anh ta giống như vận động viên bóng bầu dục nhà nghề vậy. Anh ta chiếm tới nửa ghế của tôi. Nửa kia của tôi ở lối đi trong khi tôi phải bám vào ghế trước mặt”, ông lão kể lại.

Sau khi ông Cristol khiếu nại sự việc với JetBlue, hãng bay đã xin lỗi ông về sự bất tiện. Họ cũng đã tặng ông một voucher trị giá 100 USD cho cả ông và người bạn đồng hành quá khổ vì đã vô tình gây khó chịu cho cả hai.

Một hành khách "quá khổ" khi đi máy bay. Ảnh Elliott

Khi bạn là “nạn nhân”

Nếu rơi vào tình huống phải ngồi cạnh một bạn đồng hành có kích thước vượt chuẩn, ngoài những lời khuyên thông thường như xin đổi ghế, cố thuyết phục một hành khách khác nhỏ con hơn bạn đổi chỗ, xin được nâng hạng vé, bạn còn có thể làm gì khác nữa?

Theo chị Casey Gardonio-Foat, chủ một doanh nghiệp nhỏ ở St. Louis, thái độ cảm thông và nhường nhịn một chút sẽ giúp bạn vượt qua chặng đường dài khó chịu. 

“Hãy đồng cảm với những người to lớn hơn”, chị nói. “Xin nhớ là họ chắc chắc còn khó chịu hơn bạn nữa. Là vì ghế ngồi trên máy bay đang bị thu hẹp bớt và vì cách đối xử rất tệ với những người quá khổ trong xã hội”, chị tiếp.

Đồng tình với quan điểm này, chị Suzanne Dixon, một người ăn chay ở Portland, bang Oregon, cũng cho rằng nên cảm thông hơn một chút trong tình huống này.

“Khi tôi phải ngồi cạnh một hành khách to lớn, tôi mỉm cười chào họ”, chị nói. “Bất kể tình thế chật chội thế nào, một thái độ tích cực và không phán xét là điều quan trọng”.

Còn theo chị Stacy Caprio, nhân viên của một trang web Canada, nếu cảm thấy cần phải nói ra bức xúc, một đề nghị lịch thiệp với bạn đồng hành quá khổ cũng sẽ có tác dụng. 

Bản thân chị Stacy Caprio cũng từng phải lịch sự yêu cầu một người ngồi cùng quá khổ sau khi anh này độc chiếm luôn cả phần đặt tay trên ghế của chị. Anh ta có cằn nhằn chút nhưng rồi cũng đã tôn trọng mong muốn của chị.

Nếu gặp người "quá khổ" ngồi kế bên, bạn hãy thái độ cảm thông và nhường nhịn một chút sẽ giúp bạn vượt qua chặng đường dài khó chịu. Ảnh Elliott

Chính sách của các hãng bay

Hãng American Airlines có chính sách rất rõ ràng liên quan tới hành khách quá khổ. Nếu một khách hàng ngồi “vượt quá 1 inch ra ngoài mép ngoài cùng của phần để tay và cần có thêm thắt lưng an toàn, họ cần phải mua thêm ghế khác”. Dĩ nhiên chi phí mua thêm ghế khách này phải trả.

Hãng Delta Airlines khuyến khích những khách không thể ngồi vừa ghế tiêu chuẩn (rộng 17,2 inch) nên cân nhắc mua thêm một ghế nữa hoặc “nâng cấp lên hạng thương gia”.

Hãng United Ailines có chính sách rất nghiêm ngặt về kích thước hành khách. Nếu một khách không thể ngồi vừa chỗ của họ (ngồi xuống với phần tay thả không lấn sang chỗ người bên cạnh),họ phải mua thêm ghế. 

Nếu người khách đó không mua thêm ghế từ trước, họ sẽ bị tính thêm vé máy bay với giá với bán tại chỗ (đây là một trong những vé máy bay có giá bán đắt nhất).

Hãng Southwest Airlines có chính sách thân thiện nhất liên quan tới tình huống hành khách cần thêm không gian. Hãng này khuyến khích mọi hành khách nếu cho rằng mình cần thêm ghế hãy gọi trước và đặt sẵn một ghế. Điều này giúp hãng bay “có kế hoạch phù hợp về số lượng ghế cần dùng tới trên chuyến bay”. Sau khi hoàn tất chuyến bay, khách có thể nộp đơn xin được hoàn tiền phần ghế phải ngồi thêm đó.

Hiểu về quyền lợi của mình 

Trong trường hợp bạn rơi vào tình thế có người đồng hành quá cỡ, bạn có thể hỏi tiếp viên chuyến bay xem có thể lùi lại, đi chuyến khác của hãng bay đó được không. 

Trên thực tế quyền lợi hợp pháp của hành khách trong những trường hợp như thế này không nhiều. Trên hợp đồng vận chuyển giữa bạn và hãng bay thường không nói bạn có quyền được hưởng trọn vẹn một ghế. 

Nhìn chung, quan điểm của các tiếp viên là nếu bạn có thể ngồi vào ghế và dùng được thắt lưng an toàn tức là bạn có thể bay được trong chuyến đó.

Bạn cũng cần hiểu rõ mình cần làm gì khi muốn khiếu nại về tình huống này. Hãy kín đáo chụp hình lại tình huống  bị xâm phạm chỗ ngồi. Khi có đủ bằng chứng, thường thì các hãng bay sẽ xin lỗi và có thể tặng voucher để bù đắp cho sự khó chịu bạn đã phải trải qua.