Hội Trái đất phẳng: NASA dùng phông xanh tạo clip giả trên ISS

Phi hành gia đã nghỉ hưu của NASA, Karen Nyberg, đang bị dính tin đồn dùng phông xanh để ghi lại các video khi bà lơ lửng trong lúc làm việc trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).

Các bài đăng trên mạng xã hội gần đây cho rằng bà Karen Nyberg, một phi hành gia đã nghỉ hưu của NASA, tiết lộ cơ quan hàng không vũ trụ làm giả các cảnh lơ lửng trên Trạm ISS bằng cách cho bà quay hình trước màn hình phông xanh. Đính kèm theo đó là video quá trình NASA dựng clip giả mạo.

Video tố NASA dùng màn hình xanh

Bài đăng này chia sẻ một video cho thấy một người phụ nữ đứng trước phông nền giống trạm vũ trụ, nhìn một túi khoai tây chiên lơ lửng bay xa, bên cạnh đoạn phim cùng cảnh được quay trước màn hình phông xanh.

Một người mặc bộ đồ xanh, đồng màu với phông nền, đang điều khiển túi khoai di chuyển nhằm mô phỏng lại trạng thái lơ lửng trong môi trường vi trọng lực.

Video đang lan truyền mô phỏng lại cảnh lơ lửng trên Trạm quốc tế ISS.

Những người tin vào thuyết "Trái đất phẳng" đã không bỏ qua cơ hội để lan truyền video, khiến nó thu hút hàng nghìn lượt tương tác trên các bài đăng ở X, Threads, Instagram và Facebook.

Đoạn clip cũng xuất hiện trong các bài đăng đưa ra tuyên bố tương tự về Nyberg bằng tiếng Pháp, Tây Ban Nha, Ý và nhiều thứ tiếng khác.

Tuy nhiên đây là "fake news" hay còn gọi là "tin giả". Hoàn toàn không có chuyện Karen Nyberg tố cáo NASA đã làm giả các video ghi lại cảnh bà làm việc trên Trạm quốc tế ISS.

Karen Nyberg là ai?

Karen Nyberg là một phi hành gia đã nghỉ hưu của NASA, người đã hoàn thành hai chuyến bay vũ trụ trong sự nghiệp của mình, bao gồm 166 ngày lưu trú trên ISS vào năm 2013.

Về phía hình ảnh người phụ nữ được cho là Karen Nyberg trong video màn hình phông xanh, đó không phải là cô.

Các bình luận trên bài đăng X bao gồm các liên kết đến các bài bác bỏ trước đó từ USA Today và PolitiFact, xác định người phụ nữ trong video là Paige Windle.

Clip gốc là của phong trào Trái đất phẳng

Trong đoạn clip, một người ngoài khung hình được nghe gọi người phụ nữ là Paige.

Thực tế, Paige Windle là nhà sáng lập một công ty quản lý phong cách sống và là vợ của David Weiss, được biết đến trên mạng với tên "Flat Earth Dave", người dẫn chương trình "The Flat Earth Podcast" (Phong trào Trái đất phẳng).

Khi được AFP liên hệ, Weiss xác nhận Windle là người xuất hiện trong video.

"Video này không bao giờ chết. Nó cứ quay lại", Weiss nói trong một email ngày 17-6. Video ban đầu được đăng trên kênh YouTube của Weiss trong một loạt video có tên "Globebusters", nhưng không đề cập đến Nyberg.

"Ai đó đã lấy đoạn clip này và trình bày nó như là Karen Nyberg, và nó đã lan truyền nhiều lần, và giờ lại bắt đầu lại", anh nói.

Anh cho biết đã nhiều lần giải quyết việc sử dụng sai sự thật của video, thậm chí chia sẻ với AFP hình ảnh bìa của một video YouTube mà anh đăng để phản hồi các tuyên bố sai lệch lan truyền.

Tuy nhiên, chẳng có gì thay đổi. Tin giả vẫn tràn lan như chưa hề có sự tác động của chính người làm nên thông tin gốc.

Cuộc sống trong môi trường vi trọng lực

Các phi hành gia trên ISS trải nghiệm vi trọng lực, khiến họ và các vật thể lơ lửng. Ở độ cao của ISS, lực hấp dẫn bằng 90% lực hấp dẫn cảm nhận trên Trái đất, nhưng do không có sức cản không khí, tất cả các vật thể trong ISS rơi cùng tốc độ, tạo ra vẻ ngoài không trọng lượng.

ISS duy trì trạng thái lơ lửng vì nó di chuyển với tốc độ phù hợp với đường cong của Trái đất, khiến nó "rơi xung quanh" hành tinh trong khi vẫn ở độ cao gần như không đổi. Quỹ đạo của Mặt trăng cũng hoạt động theo cách tương tự.

NASA sử dụng ISS một phần để nghiên cứu cách thời gian dài trong môi trường vi trọng lực và các điều kiện khác trong không gian ảnh hưởng đến cơ thể con người, chuẩn bị cho các sứ mệnh dài hạn trong tương lai.

Trái đất phẳng (Flat Earth) là một quan niệm lỗi thời và đã bị khoa học bác bỏ về hình dạng của Trái đất, cho rằng nó là một mặt phẳng hoặc đĩa. Nhiều nền văn hóa cổ đại tin vào vũ trụ học Trái đất phẳng.

Trong kỷ nguyên Internet, công nghệ truyền thông và mạng xã hội như YouTube, Facebook, Twitter giúp cá nhân dễ dàng lan truyền thông tin sai lệch, bao gồm ý tưởng Trái đất phẳng.

Những người tin vào Trái đất phẳng đối mặt với bằng chứng công khai áp đảo về hình cầu của Trái đất, và phải giải thích tại sao các chính phủ, truyền thông, trường học, nhà khoa học, hãng hàng không... chấp nhận Trái đất là hình cầu.

Để duy trì niềm tin, họ thường chấp nhận thuyết âm mưu, không tin vào các quan sát không tự thực hiện, và thường nghi ngờ, bất đồng hoặc cáo buộc lẫn nhau là đồng lõa với âm mưu.