Họa sĩ Studio Ghibli bênh vực AI dù đã được cảnh báo

Tại sự kiện HYPER JAPAN 2024, họa sĩ kỳ cựu Mahiro Maeda đã chia sẻ quan điểm về AI trong anime, với góc nhìn trái ngược khi so với sự phản đối gay gắt của Hayao Miyazaki.

Trí tuệ nhân tạo đang gây tranh cãi dữ dội trong ngành sáng tạo, nhất là ở anime. Nhiều họa sĩ và khán giả lo ngại AI sẽ làm lu mờ tính thủ công, vốn là linh hồn của hoạt hình Nhật.

Nhưng Mahiro Maeda - người từng tham gia Nausicaä of the Valley of the Wind và Neon Genesis Evangelion - lại cho rằng công nghệ này có thể mang lại lợi ích nếu dùng đúng cách.

Một tiếng nói khác biệt giữa các bậc lão làng anime

ScreenRant nhấn mạnh rằng chính bề dày kinh nghiệm khiến lập trường của Maeda trở nên đáng chú ý. Ông từng làm việc cạnh Miyazaki, một bậc lão làng trong ngành anime, nên nắm rõ tính truyền thống của hoạt hình vẽ tay.

Bắt đầu sự nghiệp từ đầu thập niên 1980, Maeda là họa sĩ trung gian trong Nausicaä of the Valley of the Wind - bộ phim sau này gắn liền với Studio Ghibli và nổi tiếng nhờ thông điệp phản chiến, cảnh báo môi trường.

Trước đông đảo khán giả tại HYPER JAPAN, Maeda thừa nhận sự hoài nghi về AI, nhưng khẳng định công nghệ này không nên bị coi là kẻ thù. Ông thừa nhận rằng sản phẩm AI hiện còn nhiều hạn chế, song những cải tiến sẽ đến sớm hơn mọi người nghĩ.

Theo vị họa sĩ kỳ cựu, loại bỏ AI hoàn toàn đồng nghĩa với bỏ qua cơ hội giúp các nhà sáng tạo tiết kiệm thời gian, ngân sách.

Bên cạnh đó, Maeda còn so sánh AI với giai đoạn đầu của công nghệ CGI trong anime - từng bị chê thô kệch, khó coi, nhưng nay đã trở thành phần không thể thiếu.

Ông dự đoán anime tương lai sẽ chia thành hai nhánh: những tác phẩm trau chuốt thủ công, nhấn mạnh dấu ấn người làm và các sản phẩm đại trà - nơi AI gánh vác nhiều khâu kỹ thuật.

Hai hình thức này, Maeda tin rằng có thể song song tồn tại mà không triệt tiêu nhau.

Với các dự án lớn như Evangelion, AI có thể xử lý khâu lặp đi lặp lại, giảm áp lực cho họa sĩ để họ tập trung vào kể chuyện, bầu không khí, sắc thái cảm xúc. Thay vì hút cạn sáng tạo, AI có thể tiếp thêm sức bằng cách giải phóng năng lượng ở những nơi quan trọng nhất.

Tuy nhiên Maeda nhấn mạnh cảm xúc vẫn là "phần lõi" không thể thay thế. Dù AI ngày càng bắt chước giỏi, từ nét mặt, cử động... nhưng khán giả vẫn khao khát sự kết nối chân thật.

Ông hy vọng AI sẽ chỉ là hệ thống hỗ trợ, chứ không phải sự thay thế. "Bàn tay" con người, theo ông, vẫn phải dẫn dắt "trái tim" của tác phẩm.

AI trong anime: Cuộc tranh luận chưa có hồi kết

Quan điểm của Maeda, theo ScreenRant, có thể khiến nhiều người bất ngờ. Nhưng lịch sử cho thấy nỗi sợ tương tự từng xuất hiện với mọi đột phá công nghệ. Khi CGI mới xuất hiện, nó bị coi là vô hồn, nhưng ngày nay công nghệ này đã len lỏi vào vô số tác phẩm.

Tuy vậy, Maeda thừa nhận AI còn nhiều điều chưa chắc chắn. Nó có thể tạo ra những phân cảnh xúc động, nhưng liệu có thực sự "chân thật" hay không lại là chuyện khác. Ông lưu ý ngay cả con người còn đọc sai cảm xúc của nhau, AI cũng có thể gặp giới hạn tương tự.

Ngành anime vốn đang kiệt sức, bởi họa sĩ phải làm việc nhiều giờ với mức lương thấp. Không ít dự án chạy đua deadline, studio phải thuê ngoài. Trong bối cảnh ấy, lời hứa AI như công cụ tiết kiệm thời gian trở nên hấp dẫn, dù rủi ro vẫn còn.

Lập trường của Maeda gợi ý một cách tiếp cận thực dụng, nếu AI giảm tải khối lượng mà không xóa bỏ tính nghệ thuật vốn làm nên anime, nó có thể mở rộng khả năng sáng tạo. Tuy nhiên cảnh báo của Miyazaki vẫn vang vọng, khi nỗi sợ AI tước mất "chất người" của hoạt hình không phải vô căn cứ.

Liệu sự lạc quan của Maeda có trở thành hiện thực hay không còn phải chờ. Nhưng bằng việc lên tiếng, ông đã mời gọi người hâm mộ và đồng nghiệp nhìn ra ngoài các phán xét trắng - đen. Theo nghĩa đó, phát biểu của ông không phải là dấu chấm hết, mà là sự mở đầu một cuộc đối thoại lớn hơn.