Karpov không phải người duy nhất trải qua những tác động nghiêm trọng về thể chất của bộ môn cờ vua. Mặc dù không có đối thủ cờ vua nào trải qua quá trình giảm cân sâu như vậy từ đó đến nay, những kiện tướng cờ vua có thể đốt cháy tới 6.000 calo một ngày – mà không cần rời khỏi ghế của mình (theo ESPN).

Khi cơ thể nghỉ ngơi – chỉ thực hiện những hoạt động cơ bản như hô hấp, tiêu hóa và giữ ấm – não bộ sử dụng một lượng năng lượng đáng kinh ngạc từ 20% đến 25% cơ thể, chủ yếu ở dạng glucose, dù chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể. Mức này tương đương 350 tới 450 calo, dù khi ta bé hơn, năng lượng não sử dụng chiếm chiếm tới… 60%

Não đói

Hầu hết năng lượng được thu thập bởi não bộ được dành cho việc cho phép các tế bào thần kinh trong não giao tiếp với nhau, thông qua các tín hiệu hóa học truyền qua các cấu trúc tế bào được gọi là khớp thần kinh. Ngoài ra, bộ não không bao giờ thực sự nghỉ ngơi: khi ta ngủ, nó vẫn cần nhiên liệu để tiếp tục bắn ra tín hiệu giữa các tế bào nhằm duy trì các chức năng cơ thể. 

Nói một cách đơn giản, hãy thử tưởng tượng suy nghĩ trong não giống như chiếc cốc nhựa dùng 1 lần. Để làm được một chiếc cốc như vậy chẳng tốn kém là bao, nhưng trước đó bạn phải chạy cả một dây chuyền sản xuất, và chính dây chuyền đó mới là thứ tốn điện.

Luyện tập trí óc?

Vì bộ não là một kẻ ngốn ngấu năng lượng ngần ấy, điều đó có nghĩa là chúng ta càng sử dụng nhiều thì năng lượng sẽ càng tiêu hao – và chúng ta sẽ đốt cháy càng nhiều calo?

Về cơ bản, câu trả lời là đúng, đối với các công việc nhận thức phức tạp, dù khái niệm phức tạp này mỗi người mỗi khác.

"Khi bạn học một điều đó mới, não của bạn sẽ thích nghi bằng cách gia tăng việc truyền năng lượng ở bất cứ vùng nào não được kích hoạt trong quá trình học tập," Claude Messier, giáo sư tâm lý học và khoa học thần kinh tại Đại học Ottawa cho biết. Theo thời gian, khi chúng ta trở nên thành thạo hơn trong việc thực hiện một nhiệm vụ cụ thể, bộ não không còn phải làm việc vất vả như lúc đầu, và vì vậy, thực hiện nhiệm vụ đó thành ra sẽ cần ít năng lượng hơn. Những hoạt động như vậy có thể bao gồm học chơi một nhạc cụ hoặc vẽ nên những bước đi sáng tạo trong một ván cờ căng não.

Nhưng nếu bạn tin rằng suy nghĩ thật sâu, thật thâm hậu, sẽ đốt cháy cái bánh ngọt béo ngậy vừa nạp vào cơ thể thì câu trả lời là... không.

“Bộ não có thể đưa máu (và do đó là năng lượng) đến các khu vực cụ thể đang hoạt động tại thời điểm đó. Nhưng khả năng cung cấp năng lượng tổng thể trong não được cho là không đổi." Vì vậy, mặc dù có thể có những đột biến đáng kể trong việc sử dụng năng lượng tại các vùng não cục bộ khi chúng ta thực hiện các nhận thức phức tạp, các hoạt động này không thay đổi đáng kể toàn thể quỹ năng lượng. “Hầu hết những gì hút năng lượng của não nhất nằm ngoài vùng nhận thức của chúng ta, do đó ta không hay biết chúng tồn tại.”

Kết luận

Nhưng nếu đó là sự thật, làm thế nào để chúng tôi giải thích trường hợp gầy sộp quá thể của Karpov? Kết luận chung của ca này là, vận động viên gặp căng thẳng và hấp thụ ít thức ăn, chứ chẳng phải lao lực tâm trí.

Các kiện tướng cờ vua phải chịu áp lực rất lớn gây ra căng thẳng, có thể dẫn đến tăng nhịp tim, thở dốc và đổ mồ hôi, những thứ tiêu tốn calo. Ngoài ra, những vận động viên đôi khi phải ngồi những 8 giờ liên tục, khiến gián đoạn chế độ ăn uống thông thường của họ. Mất năng lượng cũng là điều mà các nghệ sĩ sân khấu và nhạc sĩ có thể gặp phải, vì họ thường xuyên bị căng thẳng cao độ và lịch ăn uống không điều độ.

"Duy trì cơ thể luôn sẵn sàng hoạt động trong thời gian dài rất tiêu tốn năng lượng, Messier giải thích. Nếu bạn không ăn thường xuyên hoặc giảm lượng thức ăn so với bình thường – thì bạn có thể giảm cân.

Kết luận: Đáng buồn thay, riêng quá trình tư duy không thôi, dù nặng nhọc tới đâu, vẫn chưa đủ để khiến chúng ta trở nên mảnh khảnh.