Hắc cổ nguyệt

Tiêu, còn có cái tên rất drama là hắc cổ nguyệt, qua tay các alkaloid (piperin, piperidin, pipererin), chuyên trị  chán ăn, lạnh bụng, ậm ạch, đau đầu, tiêu chảy, nôn mửa, đau vùng tim, hen suyễn...

Chấp thống phong

Xịn sò, tinh dầu tiêu đen, được biết là tay chơi rắn với enzym xanthine oxidase (sinh acid uric), qua đó là kế hoạch B con nhà lành thay cho dàn thuốc trị gout nổi tiếng lắm tác dụng phụ. Tiêu còn được dùng khử trùng, tẩy giun, đuổi côn trùng và trừ cỏ dại. Tương lai, mấy bác nông dân dùng tiêu phun thuốc tiêu diệt cỏ, diệt sâu hại thay cho thuốc trừ sâu, không còn là chuyện nói quá.

Một tay “rối loạn lưỡng cực”

Tuy vậy, người ta nói vui, tiêu được ví  như một tay mắc “rối loạn lưỡng cực”. Lợi đủ đường nhưng hở một chút là gây hại tổ sư, lắm khi chết người.

Tiêu kích thích dịch vị lẫn dịch tụy, vừa ngon cơm vừa trị bệnh tiêu hóa, nhưng quá tay thì chính bộ đồ lòng biết tay với mấy bé hạt tiêu. Viêm loét dạ dày - tá tràng là chống chỉ định, từ nhẹ đến nặng với hồ tiêu, ít ai biết.

Lá mặt lá trái hô hấp

Trên có nói, cổ nguyệt điều trị hen suyễn. Một chữ nhưng tương tự, tiêu cay lại là thứ khá khó chơi với hệ hô hấp. Nhẹ thì gây nóng rát hầu họng, thực quản; nặng thì sặc đầy vào phổi hay kích phát cơn hen long trời. Tiêu có thể âm thầm đứng sau thất bại điều trị hen suyễn ở trẻ nhỏ, vì bát ăn được mẹ cho vào ít hạt tiêu lấy vị, thậm chí chỉ cần trên bàn ăn gia đình có mặt lọ tiêu xay.

Có “thù” với bà bầu 

Tiêu còn bị réo làm da khô và mắc mứu nặng với các bà bầu, cho con bú. Tiêu đổi vị sữa khiến trẻ nhè vú mẹ ra. Toát mồ hôi, tiêu đang bị theo dõi có nhúng tay vào các ca sẩy thai...

Tương tác mạnh

Thêm cái nghiệt, tiêu còn máu mặt khoản tương tác thuốc. Trong đó tương tác mạnh hơn cả là với thuốc kháng lao (isoniazid, pyrazinamid, rifampicin). Dùng chung thuốc với tiêu, hàm lượng pyrazinamid trong máu tăng gấp 1,5 lần. Tương tự với propranolol (cao huyết áp) tăng gấp 2 lần, theophylin (hen suyễn) tăng 1,5 lần. Beta-caroten, selen, curcumin, vitamin C cũng cùng tình cảnh.   

Tiêu tùng vì tiêu

Hiểu ra rõ là tiêu quả xứng với  ví von “rối loạn lưỡng cực”. Người ta có thể tử vong bởi hít sặc hạt tiêu cay xè vào phổi,  kịch phát cơn hen khi đang một mình, hay quá liều thuốc cao huyết áp, kháng lao vì dùng cùng với tiêu...Khó lần ra, nhưng chuyện ông bác, vừa xong món súp tiêu cay, quay sang uống thuốc tăng-xông, rồi xụi lơ vì ....tụt huyết áp không có gì quá vô lý.

Cẩn thận với những bé hạt tiêu là không thừa chút nào!