Theo Hội đồng Cảnh sát quốc gia, lễ hội mùa xuân – Vappu, còn gọi là ngày hội sinh viên, diễn ra đêm trước ngày 1/5, là lúc cả đất nước Phần Lan hưởng ứng các sinh hoạt ngoài trời – của năm nay dường như “đặc biệt yên ắng.” Công dân xứ ngàn hồ vẫn tuân thủ và tôn trọng yêu cầu ở lại trong nhà. 

Ấy vậy mà, tại quãng trường giữa Helsinki, gần 150.000 người đang tham gia một buổi hòa nhạc khổng lồ, với trình diễn của bộ đôi hát nhạc rap JVG trên sân khấu, ngay trước tòa thánh đường theo trường phái tân cổ điển của thành phố. Sự kiện hoàn toàn diễn ra trong thế giới ảo.

Hai nghệ sĩ JVG cũng tương tác với khán giả đang thưởng thức trước màn hình máy tính hay thiết bị cá nhân tại nhà. Dù không hoàn toàn là âm nhạc “quốc dân” của Phần Lan – xứ sở nổi tiếng hơn, có lẽ, với heavy metal, với những nhóm nhạc như Nightwish, Amorphis – phần trình diễn thật sự ấn tượng, là người bằng xương bằng thịt trình diễn trực tiếp, trong một thế giới “ảo” được chăm chút kỹ lưỡng, tỉ mỉ.

Virtual Helsinki ra đời vào cuối 2018 chính là người anh em song sinh bằng kỹ thuật số với thủ đô Helsinki. Sử dụng các mô hình 3 chiều dựng từ dữ liệu mở (do thành phố cung cấp), các bản vẽ, hình ảnh, Virtual Helsin cho phép người dùng trải nghiệm danh lam thắng cảnh mà họ muốn, và tự nhận chính là một trong những trải nghiệm thực tế ảo chân thật nhất thế giới hiện nay. 

Nền tảng này nằm trong một phần kế hoạch tham vọng trở thành kinh đô ảo của thế giới. “Chúng tôi chèn các phát kiến mới về kỹ thuật số vào mọi hoạt động của thành phố. Nói giản dị, quá trình số hóa tạo nên những thành phố hoàn hảo hơn – cá nhân hóa, lại đa dạng các lựa chọn,” theo Laura Aalto, CEO của Helsinski Marketing.

Helsinki là một bệ thí nghiệm phù hợp cho thực tế ảo: vừa đủ to để phát triển và thử nghiệm các cải tiến mới nhất, nhưng cũng vừa phải để có thể linh hoạt, tùy biến.

Với covid-19, “chúng tôi nhận ra mình có thể sử dụng Virtual Helsisnki để phục vụ cho cộng đồng cư dân của thành phố, bằng cách mời công dân tham gia vào một buổi ăn mừng ảo với một nghệ sĩ nhà-trồng được nhiều người yêu thích,” cũng theo Aalto.

Nền tảng trình diễn của Virtual Helsinki được tăng tốc, bổ sung các tính năng mới, chẳng hạn avatar cho người xem. Đảm nhận phần hình ảnh, Zoan, studio thực tế ảo đặt tại Helsinki đã nhồi công trình lao động của cả năm trời vào… năm tuần, một cách mỹ mãn.

Có hết thảy 460.000 máy tính, mỗi máy trung bình 1,5 người, tức gần 700.000 cùng thưởng thức – lượng khán giả đông đảo nhất cho một sự kiện trực tuyến tại Phần Lan. Trong số đó gần 150.000 người tham gia bằng cách tạo avatar. 

Buổi diễn thành công một, nhưng du lịch thực tế ảo trong tương lai, sau sự kiện này, sẽ trở nên như thế nào? Helsinki đang mong muốn trở thành tiên phong du lịch bền vững, và việc cho phép mọi người tham quan mà không gây khí thải carbon càng củng cố mong muốn này.

“Ngành du lịch tại Phần Lan cần phải tự làm mới mình, và tôi hy vọng sự kiện này thúc đẩy các nơi khác trải nghiệm nền tảng số,” Mikko Rusama, trưởng digital tại thành phố Helsinki cho biết. “Một số người vẫn còn hoài nghi, cho rằng không thể thay thế trải nghiệm bằng xương bằng thịt – đúng, theo một cách nào đó. Thế nhưng thực tế ảo có thể mang lại những trải nghiệm hoàn toàn khác mà ngoài đời không thể thực hiện được.”

Chức năng nhiều người cùng truy cập, sử dụng cho phép du khách giao tiếp với nhau tại các thành phố ảo, theo Rusama. “Chúng sẽ tác động lớn tới sở thích khám phá của mỗi người.”

“Hành vi khách hàng sẽ thay đổi rất lớn sau virus corona. Chúng ta không thể ngăn cản du lịch được, nhưng lý do để du lịch rồi sẽ rất khác. Chúng ta cần “lý do” thuyết phục hơn để đi tới một nơi nào đó, và các chuyến đi sẽ đậm cá tính của người du lịch hơn. Người chiến thắng trong ngành du lịch tương lai là những ai có thể hiểu và đáp ứng nhu cầu của du khách.”

Hiện tại, các điểm dừng chân trên thế giới đang đánh vật để nghĩ ra các nội dung số nhằm giữ “chân” khách tham quan, khi họ không thể đi lại. Có nào là các tour 360 độ: nhìn tổng quan núi non Thụy Sĩ, các tòa nhà chọc trời ở Dubai, rặng Đại San hô ở Úc; mô hình 3D cho phép ta du lịch tới các kỳ quan cổ đại của Ai Cập. Các festival cũng chuyển sang online: chẳng hạn lễ hội âm nhạc country vào mỗi cuối tuần, kéo dài liên tục suốt… 95 năm nay, giờ cũng đang livestream.

Theo TS Timothy Jung, người sáng lập và giám đốc Creative AR & VR Hub tại ĐH Manchester Metropolitan, “vai trò của thực tế ảo sẽ gia tăng. Ngành du lịch có thể sẽ cần phải cân nhắc các trải nghiệm kết hợp giữa thực và ảo trong tương lai. Sau khi cách ly bắt buộc, người ta sẽ dễ ưa chuộng trải nghiệm ảo như một cách giao tiếp và tận hưởng cuộc sống. Nó sẽ trở thành một điều bình thường mới trong ngành du lịch.”