Phóng to

Lê Khanh trong "Ngày hội Omo"

TT - Cùng với sự phát triển kinh tế mạnh mẽ ở nước ta hiện nay, ngành PR (cách gọi ngắn gọn từ nguyên gốc tiếng Anh Public Relations - giao tế, quan hệ đối ngoại, quan hệ cộng đồng) cũng phát triển vượt bậc. Và dù muốn dù không, ngành PR đang tạo nên những “sắc màu văn hóa” lớn nhỏ khác nhau.

Gắn liền với quảng cáo, tiếp thị, công việc của PR thật muôn mặt, từ thương thảo về số lượng và thời điểm phát những đoạn phim quảng cáo trên truyền hình, đặt quảng cáo trên báo, lên chiến dịch in tờ bướm, treo băngrôn... cho đến tạo sự kiện bằng hội thảo, lễ khai trương, hội nghị khách hàng, tổ chức các chương trình sân khấu, ca nhạc gây chú ý...

Để tạo uy tín và cũng vì sự sống còn của chính mình, các chàng (nàng) PR phải không ngừng chứng tỏ có nhiều ngón nghề tài hoa điêu luyện trong xây dựng các chương trình theo đơn đặt hàng...

Xây dựng hình ảnh đẹp

Phóng to

Martin Yan trong liveshow về dinh dưỡng

Trong tâm trí nhiều người hẳn còn nhớ hồi đầu tháng tám vừa qua, vua bếp Martin Yan đã thực hiện một cú bất ngờ và ngoạn mục khi ông chế biến món ăn từ cá ba sa và lên tiếng ủng hộ thương hiệu này của VN. Sự việc này diễn ra trong thời gian ông lưu trú tại TP.HCM để dự một liveshow về dinh dưỡng do Kiddi Pharmaton tài trợ.

Mới đây, tại khu du lịch Bình Quới vào sáng 11-9-2003, nữ diễn viên Lê Khanh đã đến góp mặt với “Ngày hội Omo” thuộc khuôn khổ của một chương trình kéo dài trong năm mang tên “Omo ngời sáng tương lai” - vận động các bậc phụ huynh tặng quần áo cũ để gửi đến các em học sinh khó khăn vùng sâu vùng xa.

Phía sau hai hoạt động trên đều có dấu ấn từ bàn tay PR!

Chiêu thức bắt mắt: các ngôi sao

Phóng to

Kim Nam Joo (giữa) trong chương trình “Hai ngôn ngữ, một vẻ đẹp"

Lâm Tâm Như - Triệu Vy (giữa) tại VN

Thời cạnh tranh thị trường, quảng cáo ngày càng ngốn bạc nhiều hơn, trở thành tâm điểm chú ý của đủ tầng lớp, độ tuổi. Theo đà xâm lấn ấy, chi phí dành cho PR cũng ngày càng “nở nồi”, chiếm 1/4 - 1/3 trong chi phí quảng cáo hiện nay.

Tại VN, PR có thể nằm gọn trong một công ty quảng cáo mà VMC là một đơn cử, trong một công ty sản xuất như P&G (Procter & Gamble), hoặc “thoát thai” trở thành độc lập như Công ty PR Leo Activation (từ công ty “mẹ” Leo Burnett), Công ty PR Mindshare (công ty “con” từ sự kết hợp Công ty quảng cáo J.W.Thompson với Công ty O&M), công ty chuyên về PR Ánh Sao Việt, Sao Hôm, MAX Communications, Goldsun…

Khoảng một năm về trước, sân Lan Anh đón chào các nhóm nhạc Hàn Quốc sôi động là Baby Vox, Koyote, ca sĩ kiêm diễn viên Kim Min Jong, đặc biệt có khuôn mặt kiều diễm của nữ diễn viên Kim Nam Joo trong chương trình “Hai ngôn ngữ, một vẻ đẹp”. Đó là một đêm mà… “phi Kim Nam Joo bất thành chương trình”, vì một lẽ chương trình nhằm quảng bá hình ảnh cho thương hiệu mỹ phẩm DeBon, và Kim Nam Joo lại chính là nhân vật hằng đêm “trò chuyện” trên truyền hình trong spot quảng cáo!

Công ty MAX Communications nhận thầu trọn gói, ngoài việc phải làm là tổ chức khuyến mãi sản phẩm, đặc biệt trong công tác PR là họp báo, tổ chức hoạt động từ thiện nối theo sau chương trình ca nhạc trên.

Nói gì thì nói, văn nghệ với sự hiện diện của các “ngôi sao” vẫn thường được xem là chiêu thức bắt mắt trong “cẩm nang sự kiện” của những người làm PR.

Đi tìm “văn hóa PR”

Xây dựng hình ảnh, như đã nói, là mục tiêu của PR - trong đó bao gồm việc xây dựng và quản lý các quan hệ của công ty đối với cộng đồng, với các bạn hàng chiến lược, với giới chức nhà nước... ví như đặt những viên gạch để xây nhà.

Chị Diệu Hồng, nhân viên Công ty Sao Hôm, tâm sự: “Làm PR là đưa thông tin của khách hàng đến với các phương tiện thông tin đại chúng, làm sao để thông tin chuyển đi phải thật chính xác, đồng thời mình cũng phải tìm hiểu tình hình báo chí để tiên lượng những thông tin nào cần thiết và có thể đi đến được với bạn đọc của những tờ báo ấy”.

Thu Hằng, nhân viên Công ty Goldsun, cho biết thêm: “Trong hoàn cảnh VN, một người làm PR tốt thì ngoài khả năng giao tiếp hoạt bát, vui tính, không thể không nắm thông tin về những thay đổi trong môi trường luật pháp và Chính phủ để tránh rủi ro cho khách hàng của mình...”.

Phóng to

Nguyễn Ngọc Thụy, 25 tuổi, một PR của Công ty J.W.Thompson

Vậy là PR có liên quan đến vấn đề xử lý thông tin. Nói nôm na là sự nhào nặn thông tin. Đến mức nào thì vừa? Trả lời câu hỏi này, nói cho đúng, thuộc về điều được gọi là văn hóa PR.

Quả vậy, có đến... 1.001 chuyện trong làng PR để ngẫm nghĩ.

Có một dạo trên vài tờ báo lên tiếng cảnh báo về hậu quả khi dùng các sản phẩm làm trắng da. Cùng lúc ấy trên thị trường lại vừa xuất hiện sản phẩm Hazeline. Nhiệm vụ của các PR là tổ chức mời những chuyên viên về da, các bác sĩ da liễu lên tiếng chứng minh tính vô hại của sản phẩm, tạo thành sự kiện để báo chí chú ý, qua đó cậy đăng trên vài tờ báo khác những bài viết xóa tan “ác cảm” về sản phẩm làm trắng da một cách hiệu quả và nhẹ nhàng nhất nếu có thể...

Căng thẳng và tệ hại hơn là tranh chấp giữa hai công ty PR nọ, mỗi bên đứng về một hãng sữa nổi tiếng, tung tin bất lợi về chất lượng sữa của phía bên kia, kéo theo một số tờ báo, dẫn đến dư luận người tiêu dùng chẳng biết đường nào mà lần.

Các PR hơn thua nhau ở tài nghệ nhào nặn thông tin, đánh bóng hình ảnh cho thân chủ. Đánh bóng cho đẹp hơn, nhưng vấn đề sẽ trầm trọng nếu việc đánh bóng chẳng may lại đi quá xa đến... mất hút sự thật.

Giám đốc Phương Thảo của Ánh Sao Việt bộc lộ quan niệm: “Nói triết lý kinh doanh cũng được, hoặc đạo đức kinh doanh cũng được, là phải nêu lên hàng đầu trong hoạt động PR: sự thật. Chữ tín được xây dựng từ đây. Không có chữ tín thì không thể có nổi một văn hóa PR cho ra trò”.