Phóng to

Lâu nay dư luận xã hội lên tiếng nhiều về sự lạm phát danh hiệu xuất sắc ở cấp tiểu học, ngành giáo dục cũng thấy sự bất hợp lý này và tìm cách khắc phục. Sự lạm phát tạo ra nhiều hệ lụy gây lúng túng, khó khăn, thậm chí là phản giáo dục.

Nhà quản lý giáo dục vì tệ sính thành tích ảo mà đánh giá kết quả học tập của học sinh không chính xác. Giáo viên trung học thì mệt mỏi vì lên cấp này học sinh học kém hẳn, thậm chí mất căn bản. Phụ huynh và bản thân học sinh sống trong ảo giác “học giỏi thật”! Trong vài năm trở lại đây Bộ Giáo dục - đào tạo nhiều lần đưa ra các tiêu chí để đánh giá, xếp loại kết quả học tập của học sinh tiểu học mà xem ra không đạt yêu cầu. Tại sao?

Cứ thử lật tập học sinh tiểu học ra xem hay nhìn điểm kiểm tra và thi học kỳ của học sinh, ta sẽ thấy tuyệt đại đa số là điểm 9-10. Mà đã tuyệt đại đa số là điểm 9-10 tất gần 100% học sinh đạt danh hiệu xuất sắc thôi. Nếu không như vậy, sẽ là “bất bình thường” rồi. Và đó là lý do vì sao ngành giáo dục thất bại.

Phải chăng những người - cấp ra đề thi, kiểm tra đã ra đề quá dễ, dưới mức yêu cầu? Nếu đúng vậy thì việc làm này xuất phát từ đâu? Theo tôi có hai lý do:

1. Bệnh thành tích. Đây là lý do của mọi lý do nhưng xin không bàn thêm vì đã có quá đủ dư luận, hầu như ai cũng hiểu.

2. Phải chăng đề kiểm tra và thi được đưa ra quá dễ nên học sinh chỉ cần học lực khá một chút cũng có thể đạt điểm tối đa? Các hệ thống, tiêu chuẩn đo lường và đánh giá học lực của học sinh không chính xác hoặc không tuân thủ nghiêm ngặt mà ai đó đã tự hạ xuống; từ đó sự lạm phát danh hiệu xuất hiện. Và hậu quả là ngành giáo dục - gia đình - bản thân học sinh tự ru ngủ nhau.

Nguyên nhân đầu thì ai cũng có thể thấy một cách dễ dàng. Song, nguyên nhân thứ hai thì khác, không phải người trong nghề sư phạm sẽ khó nhận ra. Và nếu đúng là có một nguyên nhân như vậy thì rõ ràng các cố gắng của bộ hay sở GD-ĐT trong việc tiệt trừ nạn bùng nổ danh hiệu xuất sắc không thể nào đạt kết quả mong muốn.

Muốn chữa được bệnh thì trước tiên là chẩn đoán đúng bệnh, sau đó mới tìm thuốc trị. Có điều từ nhiều năm nay ai cũng đã quen với việc học sinh tiểu học đạt điểm 9-10 cả rồi, giờ chỉ có điểm 6-7 thì có chịu nổi không, từ thầy tới trò, từ cha mẹ tới con cái? Thôi, đừng ru nhau mãi!