Phóng to

Quả là một khoảng thời gian hơi dài (tám năm) từ lúc thí điểm ở TP.HCM đến quyết định thực hiện rộng rãi một mô hình hành chính. Thời gian tám năm đủ để nền kinh tế nước ta tăng trên 50%, thế nhưng chỉ thực hiện được một chuyện bình thường đã trở thành thông lệ đối với bất cứ nước nào muốn thực hiện một sự sòng phẳng đối với những người đóng thuế nuôi bộ máy hành chính.

Muốn thực hiện cơ chế “một cửa” phải thắng được tư tưởng cát cứ, chia cắt, độc quyền... Những tư tưởng này rất xa lạ với việc tổ chức một nền hành chính thông suốt liên thông. Thực hiện “một cửa” phải tổ chức sắp xếp lại bộ máy làm việc.

Không chỉ làm động tác bố trí lại phòng ốc, chỗ ngồi, địa điểm tiếp công dân… mà là công việc bố trí lại nhân sự, phân định lại thẩm quyền của từng cá nhân, từng tổ chức trong bộ máy. Công việc này nói chung đụng chạm đến thói quen, thứ bậc, có kẻ lên người xuống, vốn là những vấn đề nhạy cảm, tế nhị thường được tránh né.

“Một cửa” đòi hỏi phải nâng cao trình độ, chuyên môn hóa đội ngũ công chức. Ngay đến những qui định công khai hóa các qui trình thủ tục, lệ phí… là những công việc không dễ dàng chấp nhận, từ bỏ đặc quyền của những công chức thích tồn tại cơ chế “xin - cho”.

Thực hiện “một cửa” đòi hỏi xây dựng, thiết lập một công nghệ hành chính tiên tiến, phù hợp với chủ trương hiện đại hóa công sở, đòi hỏi quản lý chất lượng công việc theo một qui trình khoa học tiên tiến, thí dụ như thực hiện quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9000, tạo điều kiện đưa công nghệ thông tin vào công tác quản lý hành chính.

Thực hiện “một cửa” là một xu thế không thể đảo ngược, nhưng cần phải đề phòng sự biến tướng thực hiện “một cửa” một cách hình thức “nhiều khóa, nhiều ngách”.

Bắt đầu thực hiện “một cửa” rộng rãi đối với các địa phương, tiến đến thực hiện “một cửa” đối với những công việc do liên ngành quản lý như bến cảng, sân bay... Bộ ngành trung ương tuy ít tiếp xúc trực tiếp với công dân nhưng vẫn còn gây không ít phiền hà đối với các tổ chức và địa phương đến liên hệ công việc, cũng cần phải tiến hành “một cửa” cho đồng bộ.

Chỉ thị của Thủ tướng qui định đến 1-1-2004 hoàn thành việc thực hiện “một cửa” ở tỉnh, thành phố, quận, huyện; còn xã, phường thì đến 2005. Thiết nghĩ đã có chỉ thị, đã có kinh nghiệm, đã có sự chuẩn bị, với tính năng động vốn có các địa phương cần triển khai sau 15 ngày quyết định có hiệu lực. Nghĩa là ngay trong tháng chín nhiều sự kiện lịch sử này chúng ta thực hiện một mô hình “một cửa” có tính lịch sử của công cuộc cải cách hành chính.