Phóng to

Thủ tướng Mahmoud Abbas rời văn phòng sau khi đệ đơn từ chức lên quốc hội ở Ramallah

TT - Quyết định từ chức đầy bất ngờ của Thủ tướng Palestine Mahmoud Abbas đã đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông đến vực thẳm sụp đổ trong lúc các phe nhóm cứng rắn của Israel và Palestine đang chuẩn bị gia tăng bạo lực trong những ngày tới.

Thủ lĩnh tinh thần Sheikh Ahmad Yassin của tổ chức Hồi giáo vũ trang Hamas tuyên bố người Israel và Thủ tướng Ariel Sharon sẽ “trả một giá đắt” vì đã tìm cách ám sát ông trong một cuộc không kích xuống Gaza tối thứ bảy làm bị thương 16 người.

Hamas đã ra một thông điệp nói rằng phản ứng của tổ chức này sắp tới sẽ là một thứ mà “Israel chưa bao giờ thấy” và ông Sharon sẽ là mục tiêu. Được tôn kính trong thế giới Hồi giáo, ông Yassin (68 tuổi) là lãnh đạo tôn giáo cao cấp nhất của Palestine từ trước tới nay nằm trong tầm ngắm của Israel.

Ông xuất hiện với vết thương bên vai phải, và bác bỏ thông tin của Israel cho rằng lúc đó ông đang họp với một số thủ lĩnh Hamas khác để lập kế hoạch tấn công Israel. Cùng ngày, những người ủng hộ Hamas càng trở nên kích động hơn khi nghe tin có thêm một thành viên của nhóm vừa thiệt mạng trong một cuộc tấn công khác của Israel.

Lực lượng an ninh Israel đã được đặt trong tình trạng báo động cao, không cho phép người Palestine vào đất Israel và phong tỏa toàn bộ dải Gaza và Bờ Tây. Một quan chức cao cấp Israel thừa nhận rằng sau vụ ám sát hụt ông Yassin, “vấn đề không phải là Hamas có tấn công người Israel hay không mà là lúc nào và ở đâu”.

Phóng to

Ông Yassin họp báo tại Gaza ngày 7-9 tuyên bố "người Palestine đã sẵn sàng chiến đấu và tự vệ đến giọt máu cuối cùng".

Mặc dù vậy Bộ Ngoại giao Israel vẫn cao giọng rằng sẽ không có quan chức Hamas nào thoát khỏi những vụ tấn công sắp tới. Theo giới quan sát, Israel xem việc từ chức của Thủ tướng Abbas sẽ để lại một chân không quyền lực, do đó nước này cần phải ra tay ngay đối với Hamas.

Về quyết định từ chức của Thủ tướng Palestine, một người bạn của ông Abbas nói ông cảm thấy bị tất cả các bên bỏ rơi và những sự kiện gần đây đã làm ông tổn thương. Trước quốc hội, ông Abbas đã giải thích nguyên nhân ra đi sau 100 ngày tại chức là do Israel không thực hiện đúng những qui định theo lộ trình hòa bình, do Washington không tác động lên Israel và do một số lãnh đạo Palestine khác đã gièm pha, làm hại uy tín của ông bằng những lời xúi giục “nguy hiểm và nhẫn tâm”.

Trong lúc ông Abbas còn năm tuần nữa để lãnh đạo chính phủ tạm quyền, người Palestine chắc chắn sẽ rất khó khăn để tìm ra thủ tướng mới với một đối sách có khả năng giữ khoảng cách với ông Arafat lẫn Mỹ và Israel.

Ứng cử viên được xem có nhiều triển vọng là Chủ tịch Quốc hội Ahmed Qureia, người đã đóng một vai trò chủ chốt trong các cuộc thương lượng hòa bình trước đây và có thể chấp nhận được đối với Israel và Mỹ.

Một nhân vật khác được Israel đánh giá cao hơn là Bộ trưởng Tài chính Salam Fayad không thuộc phong trào Fatah và được nhiều người vị nể do khả năng quản lý hiệu quả nguồn công quĩ. Ngoài ra ông Abbas cũng hoàn toàn có thể được tái bổ nhiệm mặc dù chưa rõ ông có chấp nhận hay không.